کاتالیزور خودرو چیست و از چه موادی تشکیل شده؟ آنچه باید از کاتالیزور بدانید

کاتالیزور یکی از قطعات اصلی سیستم کنترل آلایندگی خودرو می‌باشد که در بخش خروجی اگزوز و منیفولد خروجی موتور نصب می‌شود، کاتالیزور وظیفه دارد با تبدیل گازهای سمی حاصل از احتراق خودرو به گازهای بی ضرر، مانع از انتشار آلاینده ها در هوا و آلودگی محیط زیست می‌شود، در این مقاله به هر آنچه باید در مورد کاتالیزور خودرو بدانید می‌پردازیم.

امروزه شاهد تردد تعداد بسیاری از خودروها در سطح خیابان هستیم که روزانه مقادیر بالایی از آلاینده ها را تولید کرده و سبب آلودگی روز افزون هوا می‌شوند، در کلان شهر ها، خودروها یکی از منابع اصلی آلودگی هوا به حساب می‌آیند و تأثیرات منفی زیادی بر سلامتی انسان و محیط زیست دارند.
یکی از راه حل هایی که برای این معضل جدی توسط قوانین زیست محیطی در کشورها طراحی و اجرا شده است، استفاده از قطعه ای به نام “کاتالیزور” برای خوردو ها می‌باشد تا تولید و انتشار آلاینده ها کاهش داده شود.

در این مقاله قصد داریم تا به بررسی این موضوع که کاتالیزور چیست؟ و نحوه عملکرد آن چگونه است از چه موادی تشکیل شده و … بپردازیم، همچنین هر آنچه باید در مورد این قطعه بدانید را اختیار شما قرار دهیم پس با ما همراه باشید.

کاتالیزور ماشین چیست؟

کاتالیزور ماشین چیست؟

آلودگی های زیست محیطی از جمله مهم ترین معضلات کره زمین است که حکومت ها با آنها همواره درگیر می باشند، به همین دلیل تصمیم به وضع قانون هایی کردند که آلودگی خودروها را به کمترین میزان برسانند، روش های متفاوتی برای کاهش آلاینده های خودرو به وجود آمده که استفاده از کاتالیزور در خودرو ها یکی از اصلی ترین روش هاست.

در پاسخ به پرسش “کاتالیزور اگزوز خودرو چیست؟” باید گفت: کاتالیزور یا کاتالیست خوردو (Catalytic converter) نام قطعه ای است که با عنوان مبدل کاتالیستی ماشین نیز شناخته می‌شود این قطعه معمولا به صورت مستطیل-استوانه ای بوده و انتها و ابتدای آن را لوله های پهنی تشکیل می‌دهند که از یک طرف به خروجی اگزوز و از طرف دیگر به خروجی منیفولد موتور نصب می‌شود و باعث کاهش آلایندگی خودرو خواهد شد.

خودروها با توجه به نیاز و حجم موتور میتوانند از یک یا دو کاتالیزور استفاده کنند، “کاتالیزور اگزوز” نسبت به نوع موتور و سوخت آن در انواع مختلفی طراحی و تعبیه شده است، همچنین امروزه استفاده از کاتالیزور در خودروها به امری ضروری تبدیل شده و جزء یکی از پارامترهای مهم برای دریافت استاندارد به حساب می‌آید.

معنی کاتالیزور چیست؟

معنی کاتالیزور یا Catalyst در زبان انگلیسی، ماده ای است که واکنش شیمیایی را ساده تر یا به عبارتی تسریع می‌کند، به عبارت دیگر این ماده سرعت واکنش های شیمیایی را افزایش داده و در پایان خود بدون تغییر باقی می‌ماند، مواد تشکیل دهنده کاتالیزور خودرونیز در اصل سرعت تجزیه دود خروجی موتور به ترکیبات غیر آلاینده را افزایش میدهد.

بررسی اجزا داخل کاتالیزور ماشین

به طور کلی اجزای تشکیل دهنده کاتالیزور خودرو شامل سه بخش هسته کاتالیزور، مایع کاتالیزور و لایه اکسیدی می باشد که هر کدام از این بخش ها دارای اهمیت ویژه‌ای در ساختار کلی این قطعه می باشند.

مواد تشکیل دهنده و جنس داخل کاتالیزور

برای پاسخ به سوال جنس کاتالیزور از چیست باید گفت که جنس هسته کاتالیزور از سرامیک مونولیتی و مایع کاتالیزور که اصلی ترین بخش این قطعه است از جنس فلزات گرانبها می باشد. همچنین مواد تشکیل دهنده کاتالیست خودرو معمولاً از پالادیوم و رادیوم در مایع کاتالیست استفاده می شود که تا ۹٪ از جنس کاتالیزور اگزوز پلاتین بوده که اصلی ترین دلیل گران بودن قیمت کاتالیزور شناخته می شود.

بررسی انواع کاتالیزور خودرو

کاتالیزور ماشین بر اساس جنس بدنه و پروسه عملکرد به دسته بندی های مختلفی تقسیم بندی می شود که هر کدام از این مدل ها ویژگی ها و مشخصات مربوط به خود را دارند. انواع کاتالیزور خودرو بر اساس جنس بدنه شامل کاتالیزور سرامیکی و کاتالیزور فلزی می باشد و همچنین کاتالیزور بر اساس عملکرد به کاتالیزور دو گانه و کاتالیزور سه گانه بخش بندی می شود.

انواع کاتالیزور خودرو

کاتالیزور ماشین کجاست؟

افراد زیادی این سوال را دارند که کاتالیزور خودرو کجاست؟ کاتالیزورها ممکن است در خودروهای مختلف یک یا دو عدد باشند و بسته به مدل خودرو در بخش های مختلفی قرار گیرند. اما به طور کلی می توان گفت که در خودروهایی که دارای یک کاتالیزور هستند، محل قرار گیری کاتالیزور ماشین بعد از منیفولد دود و در ابتدای اگزوز می باشد. در خودروهایی که دارای دو کاتالیزور هستند، یک از کاتالیزورها در انتهای سیستم اگزوز و بعد از خروجی منیفولد دود قرار دارد.

وظیفه کاتالیزور ماشین چیست؟

“وظیفه کاتالیزور” در تجزیه و کاتالیز کردن گازهای آلاینده موتور خودرو به گاز های بی خطر است که با کاهش این آلایندگی ها، آسیب به محیط زیست و سلامت انسان تا حد زیادی کاهش پیدا می کند. برای بررسی کامل‌تر وظیفه کاتالیزور ماشین پیشنهاد می کنیم مقاله مربوط با این موضوع را از مجله یدک یار مطالعه فرمایید.

کاتالیزور چه کاری انجام میدهد و چگونه کار میکند؟

وظیفه کاتالیزور ماشین چیست؟

برای پاسخ به این سوال که کاتالیزور چه کاری انجام میدهد و چگونه کار می کند باید گفت که دود خروجی موتور وارد کاتالیزور خودرو می شود و توسط بخش احیای این قطعه تبدیل به CO2 و H2O می شود. در واقع تبدیل گازها به این مولکول ها سبب بی خطر شدن آنها برای طبیعت خواهد شد. برای کسب اطلاعات تکمیلی تر در این مورد توصیه می کنیم مقاله نحوه کار کاتالیست خودرو را از مجله یدک یار مطالعه فرمایید.

خاک کاتالیزور چیست؟

خاک کاتالیروز” جزء مواد داخلی کاتالیزور می باشد که مواد تشکیل دهنده خاک کاتالیزور شامل پلاتین، رودیوم، پالادیوم و یا حتی طلا می باشد. در واقع ارزش خاک کاتالیزور به وجود همین فلزات گرانبها مربوط می شود و به دلیل اینکه خاک کاتالیزور طلا دارد باید مورد توجه قرار گیرد.

خاک کاتالیزور چه ارزشی دارد؟

همانطور که در بالا اشاره کردیم، جنس خاک کاتالیزور از فلز های ارزنده ای مثل پالادیوم، پلاتین، و رودیوم و… می باشد و برای صنایع مختلفی کاربرد دارد، به همین دلیل با بازیافت خاک کاتالیزور اگزوز، ضایعات آن قابل استفاده مجدد هستند و به طور مستقیم و غیر مستقیم در صنایع مختلف بکار می‌روند. لازم به ذکر است که ارزش خاک کاتالیزور و همچنین قیمت ضایعات کاتالیزور خودرو بصورت مستقیم به کیفیت و میزان فلزات گران بهای استفاده شده در آن بستگی دارد. برای کسب اطلاعات تکمیلی تر در این مورد توصیه می کنیم مقاله چرا خاک کاتالیزور با ارزش است را از مجله یدک یار مطالعه فرمایید.

خرید کاتالیزور استاندارد برای خودرو

علاوه بر داشتن اطلاعات تخصصی در زمینه قطعات مختلف خودرو، اطلاع از مراکز و منابع مورد اعتمادی که ما را به سمت ارائه همین قطعات، با کیفیت مطلوب سوق دهد نیز حائز اهمیت است، فروشگاه لوازم یدکی یدک یار نیز با همین هدف اقدام به فعالیت در زمینه فروش لوازم و قطعات خودرو نموده است.
اصالت، کیفیت و سلامت فیزیکی کالا سه رکن اصلی است که توسط تیم فروش یدک یار جهت جلب رضایت مشتریان در نظر گرفته شده است، همچنین، ارائه خدماتی همچون تعویض یا مرجوع کالا توسط مشتریان در صورت مغایرت با شرایط ذکر شده امکان پذیر است، جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره محصولات و خرید کاتالیزور خودرو با واحد فروش مجموعه در ارتباط باشید.

کاتالیزور چیست؟

باعث کاهش آلایندگی خودرو خواهد شد

مواد تشکیل دهنده کاتالیزور چیست؟

جنس هسته کاتالیزور اگزوز معمولا از سرامیک مونولیتی است، مایع یا همان مواد تشکیل دهنده داخل کاتالیزور، اصلی ترین بخش این قطعه است که همانطور که گفته شد از فلزات گرانبها ساخته میشود، گفتنی است در راستای کاهش هزینه تولید مواد داخل کاتالیزور ماشین، بیشتر از پالادیوم و رادیوم در مایع کاتالیست استفاده می‌کنند، معمولا تا ۹% از جنس کاتالیزور اگزوز پلاتین بوده که اصلی ترین دلیل گران بودن قیمت کاتالیزور شناخته میشود.

اجزای تشکیل دهنده کاتالیزور چیست؟

هسته،مایع و لایه ی اکسیدی

مواد تشکیل دهنده کاتالیزور خودرو چیست؟

پلاتین، رودیوم، پالادیوم و یا حتی طلا

کاتالیزور کجاست؟

این قطعه بعد از منیفولد دود و در ابتدای لوله اگزوز قرار دارد، اما در خودرو هایی که دارای دو کاتالیزور هستند معمولا یکی از آن دو در بخش خروجی دود و انتهای سیستم اگزوز و دیگری جلوتر درست بعد از خروجی منیفولد دود قرار گرفته است

مواد تشکیل دهنده خاک کاتالیزور چیست؟

پلاتین، رودیوم، پالادیوم و یا حتی طلا

معنی کاتالیزور چیست؟

عنی کاتالیزور یا Catalyst در زبان انگلیسی، ماده ای است که واکنش شیمیایی را ساده تر یا به عبارتی تسریع می‌کند، به عبارت دیگر این ماده سرعت واکنش های شیمیایی را افزایش داده و در پایان خود بدون تغییر باقی می‌ماند.

ممکن است شما دوست داشته باشید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

18 نظرات
  1. قائنی می گوید

    سلام.من رفتم اکزوز ماشین تعویض کنم بعد تعمیرکار گفت کاتالیزور باید تخلیه بشه اززیر شکافت و خاک ازش بیرون کرد بعد جوش داد.این کار درست است یا اشتباه کرده چون من هیچ اطلاعی نداشتم

    1. یدک یار می گوید

      سلام و عرض ادب
      خالی کردن کاتالیزور مزایا و معایب خودش رو داره که بصورت دقیق در همین مقاله بهش پرداخته شده. مهم ترین ضرری که داره اینه که شما نمیتونید برای خودرو خودتون معاینه فنی دریافت کنید و …

  2. مهرسان می گوید

    کاش ی جای مطمئن برای خرید و تعویض کاتالیزور معرفی,کنید من خودم چندین ماه میخوام تعویض کنم ولی نه شرکت خوب برای خرید نه تعمیرکار مطمئن میشناسم

    1. یدک یار می گوید

      سلام و عرض ادب
      میتوانید کاتالیزور خودرو خودتون رو در بخش تخصصی خرید کاتالیزور ماشین سایت یدک یار مشاهده کنید و به ضمانت اصالت خریداری کنید. در صورتی که قطعه دریافت شده هر گونه مشکلی داشت امکان مرجوع بی قید و شرط برای شما فراهم است.
      برای نصب هم باید به تعمیر کار تخصصی این حوزه مراجعه کنید چه بهتر که به اگزوز سازی مطمئن سر بزنید چرا که نصب درست این قطعه در راندمان موتور خودرو شما تاثیر مستقیم دارد.

  3. کیهانی می گوید

    خیلی خوب و عالی اجزای تشکیل دهنده کاتالیزور رو گفتین . دمتون گرم

  4. پیام می گوید

    سلام خیلی استفاده بردم و یاد گرفتم از مطالبتون، الان توی معاینه فنی کاتالیزور رو هم چک میکنن؟
    من تا حالا اون رو نه سرویس کردم نه تعمیر، قبلش باید جایی نشون بدم؟

    1. یدک یار می گوید

      سلام و عرض ادب
      پیشنهاد میکنم مقاله علائم خرابی کاتالیزور را مطالعه کنید، اگر این علائم در خودرو شما وجود ندارد نیازی به نشان دادن کاتالیزور به اگزوز ساز ندارید. در زمان دریافت معاینه فنی بصورت مستقیم کاتالیزور بررسی نمیشود بلکه میزان آلایندگی دود خروجی اگزوز بررسی شده و با توجه به اینکه اگر کاتالیزور به درستی عمل نکند میزان آلایندگی افزایش پیدا خواهد کرد، با افزایش آلایندگی متوجه خرابی کاتالیزور خواهند شد. در اون صورت شما باید به تعمیرگاه متخصص مراجعه کنید تا این قطعه را سرویس یا تعویض نمایید.

  5. رجب زاده می گوید

    سلام تازگی بوی بدی از ماشین حس میکنم.مثل تخم مرغ میگند از کاتالیزور ایا شما هم موافقید ?

    1. یدک یار می گوید

      با سلام و عرض ادب
      به احتمال زیاد کاتالیزور ماشین شما نیاز به تعویض دارد اما حتما قیل از خرید باید بصورت دقیق توسط متخصص بررسی شود. ممکن است به دلیل احتراق ناقص موتور و خام سوزی نیز بوی بدی از اگزوز استشمام کنید.

  6. سجاد می گوید

    سلام، درود شب تون بخیر باشه!! مقداری خاک کاتالیزور دارم!! کجا میتونم بفروشم؟!؟ ممنون میشم راهنمایی کنید

    1. یدک یار می گوید

      سلام و عرض ادب
      برخی اگزوز سازی ها و برخی فروشندگان کاتالیزور و همینطور ضایعاتی ها خریدار خاک کاتالیزور ماشین هستند.

  7. علی می گوید

    سلام.الان مردم انس و بلانسبت بعضیا دزد شدن که یه کارواش ساده میبری قبل اینکه ماشین بشورن کاتالیز خالی میکنن یا اگزوزسازیا ….تا ۸ ملیون راحت ضایعات داره

  8. حبیب می گوید

    با سلام
    ماشین من خام میسوزونه و صبح که ماشین روشن میکنم بوی بدی از اگزوز بیرون میاد و حالت خفگی به آدم دست میده ، دلیلش چیه؟ و باید چیکار کنم؟ ی بار پیش ی تنظیم موتوری نشون دادم گفتم خام میسوزونه گفت واسه سنسور اکسیژن هستش و ماشینت کاتالیزور نداره! میشه توضیح بدین که دقیقا باید چیکار کنم؟ ممنون

    1. یدک یار می گوید

      سلام و عرض ادب
      با توجه به توضیحات شما این مشکل میتونه از چند جا باشه، اما رایج ترین مشکل این هست که سنسور اکسیژن خودرو شما خراب باشه و به همین دلیل خام سوزی داشته باشه. توجه داشته باشید که بوی بد میتونه دلیل خرابی کاتالیزور باشه اما خام سوزی معمولا ارتباطی به خرابی کاتالیزور نداره و این دو مشکل، ناشی از خرابی دو قسمت مختلف خودرو است و ارتباطی به هم نداره. اگر خودرو شما کاتالیزور داشته باشه و بوی بدی از اگزوز بیاد احتمال خرابی کاتالیزور وجود داره، اما اگر کاتالیزور ماشین برداشته شده باشه و بوی نامطبوع به مشام میرسه (یا همون خام سوزی)، مشکلی در سیستم احتراق موتور وجود داره که معمولا به دلیل ترکیب نشدن میزان درست هوا و سوخت در محفظه احتراق موتوره و اندازه گیری این میزان وظیفه سنسور اکسیژن هست (مقاله مربوط رو برای شما لینک کردم پیشنهاد میکنم سری بهش بزنید). از طرفی این رو هم در نظر داشته باشید در فصول سرد، قبل از گرم شدن موتور خودرو مقداری خام سوزی قابل توجیه هست ولی پس از چند دقیقه اگر خام سوزی قطع نشه نشانه وجود مشکل در سیستم احتراق خودرو است.
      با تمامی این تفاسیر توضیحاتی که خدمت شما ارائه شد بسیار کلی است و خودرو شما باید حتما توسط متخصص بررسی شود تا مشکل دقیق آن پیدا و مرتفع گردد.

  9. نقدی می گوید

    پراید من ۱۵۰ هزارتا کار کرده عوض نکردم نه که نخوام ولی واقعا هزیته اش خیلی زیاده راهی نیست.که با مبلغ کمتر بتونم این کارو انجام بدم?

    1. یدک یار می گوید

      سلام و عرض ادب
      متاسفانه خیر، البته بعضی مراکز هستند که شستوشو کاتالیزور انجام میدهند اما پیشنهاد نمیکنیم اینکار را انجام دهید چرا که شستوشو معمولا بصورت کامل صورت نگرفته و ممکن است پس از چند هزار کیلومتر مجدد به مشکل فعلی بر بخورید.

  10. ایزدی می گوید

    امروز برا دومین بار وقتی بنزین زدم و ۱۳۰با بالاتر رفتم با ۲۰۶t3 دود زیادی داد مشکل از چی می‌تونه باشه
    مرسی

    1. یدک یار می گوید

      سلام و عرض ادب
      رنگ دود بسیار حائز اهمیت است، معمولا در این شرایط دود سیاه رنگ از خودرو شما خارچ میشود. در این شرایط مشخصا خودرو شما دچار روغن سوزی است و چون این مشکل خفیف است فقط زیر فشار خودرا بصورت ملموس نشان میدهد. این مشکل معمولا به دلیل مستهلک شدن رینگ پیستون خودرو رخ میدهد.
      پیشنهاد میکنیم مقاله علت دود کردن خودرو را مطالعه کنید تا اطلاعات دقیقتری در اختیار شما قرار داده شود.
      توجه داشته باشید که تعمیر هرچه سریع تر این مشکل هزینه کمتری را به شما تحمیل خواهد کرد، با به تعویق انداختن آن امکان آسیب به سایر قطعات موتوری فراهم شده و شما نیاز به تعویض قطعات بیشتری خواهید داشت.