شمع ماشین چیست و چه وظیفه ای دارد؟ همه چیز درباره شمع خودرو

شمع خودرو قطعه ای است که به عنوان شروع کننده احتراق در موتور ماشین شناخته میشود. این قطعه وظیفه دارد تا عمل جرقه زنی و احتراق موتور را شروع و ادامه دهد. شمع خودرو در انواع مختلفی عرضه شده که در این مقاله به بررسی آنها، وظیفه اصلی شمع خودرو و تمامی آنچه باید از این قطعه بدانید پرداخته ایم. با ما همراه باشید…

در این بخش از مجله یدک یار قصد داریم هر اطلاعاتی که باید درباره “شمع ماشین” بدانید را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

شمع موتور ماشین چیست؟

آیا تاکنون به سوال “شمع ماشین چیست” برخورده اید؟ شمع ماشین که از بخش های مختلفی همچون واشر، عایق، الکترود و…. تشکیل شده است یکی از قطعه های مهم خودرو ها محسوب می‌شود، خودرو هایی که از طریق سوخت فسیلی کار می‌کنند برای اینکه در موتور خود شروع به حرکت کنند، به احتراق نیاز دارند،این احتراق توسط قطعه کوچکی به اسم شمع خودرو (Spark plug) انجام می‌شود.

شمع ماشین کجاست؟

حال باید به این سوال بپردازیم که “شمع ماشین کجاست؟” محل قرار گیری شمع خودرو در داخل موتور و بالای سیلندر می‌باشد، این قطعه کوچک پس از مکش سوخت به درون سیلندر تنها با یک جرقه کوچک سبب انفجار آن می‌شود، البته فراموش نشود شمع ماشین برای اینکه بتواند عمل جرقه زنی را انجام دهد به یک ولتاژ بالا نیاز دارد.

شمع موتور چکار می‌کند؟

وظیفه شمع ماشین چیست؟

همانطور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، جرقه زدن شمع خودرو به ولتاژ بالایی نیاز دارد که این ولتاژ بالا توسط کوئل خودرو تامین می‌شود، حال این سوال پیش می‌آید که کار شمع در موتور خودرو چیست؟
اساس کارکرد هر خودرویی حرکت پیستون ها در داخل سیلندر می‌باشد، در حقیقت این حرکت سبب شده تا نیرو به سیستم انتقال قدرت و در نهایت به چرخ ها منتقل و سپس سبب حرکت اتومبیل شود، پس از آنکه مخلوط سوخت و هوا در محفظه متراکم شدند، نوبت به ایجاد جرقه ای می رسد که قدرت سوزاندن این ترکیب را داشته باشد، اینجاست که “وظیفه شمع خودرو” معلوم می شود و جرقه ای در زمان مناسب و با قدرتی بالا ایجاد می‌نماید و همانطور که گفته شد این جرقه نیاز به دریافت ولتاژ بالایی دارد. نحوه تامین ولتاژ شمع خودرو توسط کوئل به گونه ای است که برق ولتاژ پایین را از باتری خودرو گرفته و ولتاژ آن را افزایش می‌دهد، سپس این جریان را به شمع موتور ماشین منتقل می‌کند، ولتاژ استفاده شده تقریبا عددی ما بین ۱۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ ولت است که سبب یونیزه شدن گاز های بین الکترودهای جانبی و مرکزی شمع شده و در نهایت ایجاد جریان و احتراق می‌کند.

بررسی ساختار و اجزا شمع خودرو

همانطور که می‌دانید، اصل کار شمع ماشین در حرارت زیاد و با ولتاژ بالا است، در نتیجه موادی که در ساختار شمع خودرو به کار گرفته می‌شود باید از کیفیت بالا و خوبی برخوردار باشد.

جریان ولتاژ بالایی که به شمع اتومبیل می‌رسد توسط عایق سرامیکی به الکترود مثبتی که درون شمع قرار دارد منتقل شده و این عایق سرامیکی سبب جلوگیری از انتقال جریان برق به بدنه خودرو می‌شود.

“اجزای شمع ماشین” شامل دو الکترود مثبت و منفی است که الکترود مثبت در داخل بدنه شمع موتور خودرو قرار گرفته و فقط بخش انتهایی آن مشخص است، الکترود منفی نیز به بدنه شمع متصل شده و دارای جریان منفی می‌باشد، بین الکترود مثبت و منفی فاصله ای بسیار کم قرار دارد که این فاصله محل جرقه زنی بوده و به این بخش گپ شمع اتومبیل نیز می‌گویند. از اجزای تشکیل دهنده شمع ماشین می توان موارد زیر را نام برد:

  • ترمینال شمع
  • عایق سرامیکی شمع
  • آچار خور
  • بدنه فولادی
  • رزوه
  • الکترود مرکزی مثبت
  • الکترود بدنه منفی

بررسی انواع شمع خودرو

“انواع شمع ماشین” با توجه به نوع موتور طراحی و تولید می‌شوند، شمع ها را بر اساس فاکتور هایی تقسیم بندی می‌کنند که عبارتند از:

  • کد حرارتی شمع ماشین
  • جنس الکترود شمع
  • تعداد الکترود شمع
انواع شمع خودرو

بررسی انواع شمع ماشین بر اساس کد حرارتی

“کد حرارتی شمع”، در واقع میزان حرارت موجود آن در آخرین مرحله فعالیت و مقاومت را نشان می دهد، کد حرارتی که به آن بازه حرارتی شمع نیز گفته می‌شود، بیان کننده میزان حرارتی است که شمع از درون سیلندر به بدنه موتور انتقال می‌دهد.

عوامل متعددی در تعیین کد حرارتی شمع تاثیر دارند که مهم ترین این عوامل طول و مساحت پایه شمع یا به نوعی تفاوت شمع پایه بلند و کوتاه می‌باشد؛ همچنین ساختار الکترود مثبت و قدرت هدایت حرارتی آن نیز از عوامل موثر بر این فاکتور می‌باشند، شمع ها بر اساس این فاکتورها به ۳ دسته تقسیم بندی می‌شوند:   

شمع سرد

شمع های سرد از نوع پایه کوتاه بوده و همین پایه کوتاه بودن آن ها سبب می‌شود تا حرارت را با سرعت بیشتری منتقل کرده و از دست بدهند، همچنین پایه کوتاه بودن این شمع ها سبب می‌شود تا کمتر در معرض دمای حاصل از احتراق قرار بگیرند.
شمع های پایه کوتاه برای موتور هایی مناسب اند که دمای بالایی داشته و گرمای حاصل از جرقه زنی و احتراق را با سرعت زیادی کاهش می‌دهند.

شمع نیمه گرم

شمع های نیمه گرم در مقایسه با شمع های سرد از پایه های بلند تری برخوردار بوده و توان انتقال حرارت کمتری دارند، پایه بلند تر این شمع ها درگیری حرارتشان را با محفظه احتراق و دمای حاصل از جرقه زنی را بالا می‌برد.
شمع های نیمه گرم در خودرو هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که درجه حرارت آن ها به صورت متوسط می‌باشد.

شمع گرم

شمع های گرم در مقایسه با دو نوع گفته شده از پایه بلند تری برخوردار بوده و حرارت کمتری را منتقل می‌کنند، این شمع ها بیشتر در معرض گرمای احتراق بوده و گرم تر می‌شوند، شمع های گرم برای موتور هایی که دمای پایین دارند مورد استفاده قرار گرفته و با حفظ گرما، مانع از تشکیل رسوبات ناشی از احتراق روی الکترود های خود می‌شوند.

انواع شمع بر اساس تعداد الکترود منفی

تعداد الکترود های منفی که به پایه متصل بوده و اطراف الکترود مثبت قرار می‌گیرند از یک تا چهار متغیر است، شمع هایی با تعداد الکترود منفی بیشتر از یک، چند الکترودی نامیده می شوند و بر اساس تعداد الکترود ها، دو، سه و یا چهار زمانه خطاب می‌شوند.

البته فراموش نشود که این شمع ها را نمی‌توان در هر خودرویی استفاده نمود و حتما باید از طرف سازنده مورد تایید قرار گیرد، شمع های چند الکترودی در مقایسه با شمع های تک الکترودی از طول عمر بیشتری برخوردار هستند چرا که تعداد قطب های منفی سبب تاخیر در خوردگی آن ها می‌شود.

انواع شمع بر اساس ساختار و جنس الکترود مثبت

شمع ها از لحاظ ساختار الکترود مثبت به دو دسته سوزنی و معمولی تقسیم بندی می‌شوند، “شمع های معمولی” دارای الکترود مثبت با سری به شکل گرد بوده و در شمع های سوزنی نیز نوک الکترود مثبت به شکل سوزن می‌باشد.

شمع های معمولی

الکترود مثبت در شمع معمولی از جنس نیکل می‌باشد، در شمع های معمولی الکترود های مثبت دارای سر گرد و تخت می‌باشند که دقت سیستم جرقه زنی خودرو را پایین آورده و در نتیجه کیفیت احتراق کاهش می‌یابد، این موضوع منجر به خام سوزی سوخت می شود و تاثیر شمع در مصرف سوخت را به وضوح نشان می دهد. شمع های معمولی از طول عمر کمتری در مقایسه با شمع های سوزنی برخوردار می‌باشند.

شمع های سوزنی

فکر کنم به دفعات زیاد با سوال “شمع سوزنی چیست؟” روبه رو شده اید، شمع سوزنی به دلیل ساختار الکترود مثبتی که دارند جرقه زنی را به صورت قوی تر و حرفه ای تری انجام داده و شعله انفجار حاصل از جرقه زنی آن ها بزرگ تر است، در نتیجه احتراق به طور کامل در سیلندر به کمک آنها صورت می‌گیرد. شمع های سوزنی خودشان از لحاظ متریال الکترود به دو بخش تقسیم بندی می‌شوند:

شمع های پلاتینیوم

آلیاژ الکترود مثبت این شمع ها از جنس پلاتینیوم است که مقاومت حرارتی بالایی دارد به این مدل با نام شمع پلاتینیومی شناخته میشوند، این آلیاژ سبب شده تا در دما و دور موتور بالا، کاهش کیفیت جرقه رخ ندهد و احتراق در دورهای بالا نیز به صورت کامل انجام شود، توجه داشته باشید که “شمع پلاتینیوم” از عمر مفید بالایی برخوردار است.

شمع های ایریدیوم

“شمع ایریدیوم چیست؟” ، باید گفت که در این شمع‌ها آلیاژ الکترود مثبت، ایریدیوم و الکترود منفی، پلاتین است، این دو در کنار هم بهترین و قوی ترین جرقه زنی را به همراه دارند. در بین تمامی شمع ماشین های موجود، مقاومت حرارتی ایریدیوم از بقیه بالاتر می‌باشد، با توجه به این گفته ها می‌توان نتیجه گرفت کامل‌ترین احتراق با “شمع سوزنی ایریدیوم” صورت میگیرد.

بهترین شمع برای ماشین چیست؟

شمع های ایریدیومی به دلیل اینکه کامل ترین احتراق را در موتور ایجاد میکند به عنوان “بهترین شمع ماشین” شناخته میشود. که شما می توانید با مراجعه به لیست قیمت شمع ماشین و انتخاب مدل ماشین خود، برند های مختلف این شمع های را با هم مقایسه و سپس اقدام به خرید کنید.

به خاطر داشته باشید که موارد گفته شده در “خرابی شمع خودرو” تاثیر گذاشته و در پی آن از دلایل احتراق ناقص در موتور ها هم محسوب می شوند و به مرور زمان موجب افزایش آلایندگی خودرو و آسیب به قطعات دیگر موتور می‌شوند.

خرید شمع ماشین

شمع موتور خودرو از جمله قطعات مصرفی خودرو به حساب می‌آید که به مرور زمان دچار خرابی شده و نیاز به تعویض مجدد دارد، این قطعه با عرضه در تمامی بازار های قطعات خودرو در کیفیت های متنوع قابل تهیه هستند، اما در این بین “راهنمای خرید شمع خودرو” هم از مواردی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

مراجعه به مراکز معتبر خرید و فروش قطعه از جمله مهم ترین فاکتور هایی است که باید در نظر داشته باشید، در صورت نداشتن اطلاعات درباره این مراکز، پیشنهاد ما به شما مجموعه یدک یار می‌باشد که عرضه کننده طیف وسیعی از قطعات و لوازم یدکی خودرو با تضمین اصالت، سلامت فیزیکی و قیمت شمع موتور ماشین مناسب است.

همچنین امکان مرجوع کردن کالا در صورت وجود مغایرت برای شما نیز وجود دارد، دریافت مشاوره رایگان نیز از طریق تیم متخصص این مجموعه هم برای مشتریان فراهم است، از این رو، جهت دریافت مشاوره و خرید شمع موتور با ما در ارتباط باشید.

اجزای شمع چیست؟

  • ترمینال
  • عایق سرامیکی
  • آچار خوربدنه
  • فولادیرزوه
  • الکترود مرکزی مثبت
  • الکترود بدنه منفی
  • کد حرارتی شمع چیست؟

    “کد حرارتی شمع”، در واقع میزان حرارت موجود آن در آخرین مرحله فعالیت و مقاومت را نشان می دهد، کد حرارتی که به آن بازه حرارتی شمع نیز گفته می‌شود، بیان کننده میزان حرارتی است که شمع از درون سیلندر به بدنه موتور انتقال می‌دهد.

    شمع خودرو چیست؟

    خودرو هایی که از طریق سوخت فسیلی کار می‌کنند برای اینکه در موتور خود شروع به حرکت کنند، به احتراق نیاز دارند،این احتراق توسط قطعه کوچکی به اسم شمع موتور (Spark plug) انجام می‌شود.

    شمع سوزنی چیست؟

    شمع های سوزنی به دلیل ساختار الکترود مثبتی که دارند جرقه زنی را به صورت قوی تر و حرفه ای تری انجام داده و شعله انفجار حاصل از جرقه زنی آن ها بزرگ تر است، در نتیجه احتراق به طور کامل در سیلندر به کمک آنها صورت می‌گیرد.

    شمع ایریدیوم چیست؟

    در این شمع‌ها آلیاژ الکترود مثبت، ایریدیوم و الکترود منفی، پلاتین است، این دو در کنار هم بهترین و قوی ترین جرقه زنی را به همراه دارند. در بین تمامی شمع موتور های موجود، مقاومت حرارتی ایریدیوم از بقیه بالاتر می‌باشد، با توجه به این گفته ها می‌توان نتیجه گرفت کامل‌ترین احتراق با شمع سوزنی ایریدیوم تامین می‌شود و بهترین شمع برای ماشین می باشد

    ممکن است شما دوست داشته باشید

    ارسال یک پاسخ

    آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

    9 نظرات
    1. حمیدرضا می گوید

      سلام
      از اینکه توضیحات با ارزش سپاسگزارم مطلب بسیار عالی بود!

    2. جواد قدمی می گوید

      شمع های ایریدیومی برای ماشین چینی ها هم خوبه؟؟؟ یا فقط ماشین های ایرانی

      1. یدک یار می گوید

        با سلام و عرض ادب
        موتور خودرو های مختلف با یکدیگر متفاوت است این مورد بسته به مدل خودرو شما باید بررسی شود. پیشنهاد میکنیم با تعمیرکار معتبر و یا نمایندگی مشورت کنید.

    3. شهریار اقدم می گوید

      درود بیکران
      شهریار هستم
      بزرگوار عمر مفید شمع چقدره?افزایش مصرف سوخت میتونه علائم مشکل شمع باشه?

      1. یدک یار می گوید

        با سلام و عرض ادب
        عمر مفید شمع به المان هایی مثل، کیفیت شمع موتور، کیفیت سوخت و … بستگی داشته و طبیعتا متغیر است. اما بصورت متوسط باید گفت هر ۵۰ هزار کیلومتر باید اقدام به تعویض شمع موتور خودرو خود کنید.
        افزایش قابل توجه مصرف سوخت میتواند یکی از علائم افت کیفیت و نشان دهنده زمان تعویض شمع موتور است.

    4. ستوده می گوید

      از تیم مهندسی تون ممنون که انقدر مطالب خوبی شیر میکنن
      مهندس جان شمع و میشه سرویس کرد?یا نیاز به سرویس کردن داره ?هر چند وقت یکبار باید چنین کاری کرد?

      1. یدک یار می گوید

        سلام و عرض ادب
        شمع موتور نیازی به سرویس ندارد، تنها هر ۴۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر باید اقدام به تعویض آنها کنید.

    5. وکیلی می گوید

      ماشین من ۱۱۰هزارتا کار کرده هنوز شتاب خودشو داره شمع هاشم عین روز اول داره کار میکنه لازم تعویض بشه?

      1. یدک یار می گوید

        سلام و عرض ادب
        شمع قطعه ای مصرفی است و به مرور زمان ضعیف شده و در صورت عدم تعوبض به موقع موتور خودرو شما را زیر فشار کار خواهد کرد و باعث خرابی سایر قطعات میشود. دقت داشته باشید که افت شتاب به دلیل فرسودگی شمع موتور به مرور زمان رخ میدهد و شاید برای شما خیلی ملموس نباشد. به هر حال پیشنهاد میکنیم اگر در مورد کیفیت عملکرد شمع موتور خود شک دارید حتما به تعمیرگاه مجهز مراجعه کنید تا شمع خودرو شما را بررسی کند و در صورت نیاز اقدام به تعویض نمایید.