ضد یخ چیست؟
ضد یخ یکی از لوازم جانبی مصرفی می‌باشد کهاز طریق رادیاتور وارد موتور شده و نقطه انجماد مایعاتی نظیر آب را کاهش می‌دهد. وظایف اصلی این محصول به موارد مختلفی اطلاق می‌شود که همگی در جهت محافظت از موتور اتومبیل می‌باشد. در این بخش از مقاله یدک یار اطلاعاتی درباره این محلول در اختیار شما قرار داده ایم.
ضد یخ (Antifreez) یک نوع ماده افزودنی است که از طریق آن می‌توان نقطه انجماد مایعاتی که پایه آب دارند را کاهش داد. در فصول سرد زمستان “ضد یخ” از جمله لوازم ضروری هر خودرویی به حساب می‌آید چرا که این مخلوط برای کاهش نقطه انجماد مایعات در محیط های سرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر کاهش نقطه انجماد مایعات سبب افزایش نقطه جوش آن ها نیز می‌شود.
در این مقاله قصد داریم تا اطلاعات جامع تری درباره اینکه “ضد یخ چیست” و وظایف آن به چه مواردی اطلاق می‌شود را در اختیار شما قرار می‌دهیم. با ما همراه باشید.
تاریخچه ضد یخ
در گذشته آب اصلی ترین سیال خنک کننده در موتورهای درون سوز بکار می‌رفته است. آب به عنوان ماده ای ارزان قیمت، در دسترس، غیرسمی و با ظرفیت گرمایی بالا شناخته می‌شد اما به دلیل انبساط در دمای پایین و بازده محدود در درجه ها حرارت های بالا، دیگر گزینه مناسبی برای خودرو ها نبود. بدین ترتیب، تاریخچه ضد یخ به سال ۱۹۲۶ میلادی تعلق گرفت که به طور سنتی مورد استفاده قرار می‌گرفته است چرا که با ترکیب اسید غیرآلی و اتیلن گلیکول برای به حداقل رساندن نقطه انجماد مایعات استفاده می‌شده است. تا اینکه پس از مدتی ضد یخ ها تولید و به بازار ارائه شدند.
ضد یخ از جمله پرکاربرد ترین و مصرفی ترین لوازم جانبی خودرو هم در فصول سرد و هم در فصول گرم می باشد.
ترکیبات اصلی ضد یخ
اتیلن گلایکول
اغلب ضد یخ ها از مخلوط آب مقطر به همراه مواد افزودنی مونو اتیلن گلایکول تهیه میشوند، این ماده افزودنی بسیار سمی و تلخ است. همانطور که در موارد بالا نیز به آن اشاره شد از سال ۱۹۲۶ میلادی در سراسر جهان از این ماده به عنوان ضد یخ استفاده می‌کردند چرا که اتیلن گلایکول دارای نقطه جوش بالایی بوده و امکان استفاده از آن در فصول گرم سال نیز وجود دارد.
اتیلن گلایکول هنگام استفاده در یک سیستم بر اثر واکنشی هایی به نام واکنش های ردوکس به پنج نوع اسید، اکسید خواهد شد که این اسید ها عبارتند از:
- فرمیک اسید
- اگزالیک اسید
- گلایکولیک اسید
- گلیوکسیلیک اسید
- استیک اسید
ترکیباتی از افزودنی ها در ضد یخ ها وجود دارند که از طریق حفظ خاصیت قلیایی و بافر کردن PH، مانع تشکیل اسید شده و از اکسیداسیون اتیلن گلایکول نیز جلوگیری می‌کنند. علاوه بر این ها، موادی مثل بورات ها، آزول ها، نیتریت ها و سیلیکات ها را به ضد یخ ها اضافه می‌کنند تا از خوردگی فلزات جلوگیری نمایند.
پروپیلن گلایکول
پروپیلن گلایکول در برابر اتیلن گلایکول خاصیت سمی بسیار کمتری داشته و از آن به عنوان ضد یخ غیر سمی یاد می‌شود. اگر اتیلن گلایکول تاثیرگذار نباشد از پروپیلن گلایکول استفاده می‌شود. هنگامی که محلول پروپیلن گلایکول در یک سیستم گرمایشی یا خنک کننده وجود داشته باشد و رنگ آن به سمت قرمز میل پیدا کند باید سریعا آن را تعویض کنید چرا که این موضوع نشانگر خوردگی شدید آهن است.
سایر ترکیبات
در موتور های دیزل از پروپیلن گلایکول متیل اتر با فرمول C4H10O2 به عنوان ضد یخ استفاده می‌کنند که در مقایسه با پروپیلن گلایکول و اتیلن گلایکول فراریت بیشتری دارد. گلیسرول نیز به ندرت می تواند به دلیل خاصیت سمی کمی که دارد در دماهای بالا و در فصول گرم سال به عنوان ضد یخ خودرو مورد استفاده قرار بگیرد.
انواع ضد یخ
ضدیخ ها مانند دیگر لوازم جانبی خودرو از دسته بندی های مختلفی برخوردارند. در این بخش به بررسی “انواع ضد یخ” بر اساس درجه بندی کیفی می‌پردازیم:
ضد یخ با پایه معدنی
ضد یخ هایی که پایه معدنی دارند عمده ترین و پر مصرف ترین ضد یخ ها در بازار می‌باشند که به آن ها ضد یخ با پایه روغنی نیز گفته می‌شود. طول عمر مفید این نوع ضد یخ ها در موتور حدود یک الی دو سال بوده و بیشتر از دو سال نمی‌توان از آنها استفاده کرد.
ضد یخ با پایه آلی
ضد یخ با پایه آلی از نوعی مواد افزودنی تهیه شده اند که همین مواد افزودنی سبب شده تا این نوع محلول ضد یخ دارای عمر طولانی تری در مقایسه با ضد یخ های معدنی داشته باشند. مدت زمان کارکرد این ضد یخ ها در موتور خودرو حدود سه الی پنج سال است.
وظایف ضد یخ
در این بخش به بررسی این سوال که “ضد یخ چکار می‌کند؟” می‌پردازیم:
ضد یخ بودن
از جمله مهم ترین وظایف ضد یخ، جلوگیری از یخ زدگی موتور خودرو در روز های سرد زمستانی است. ضد یخ مانع وارد شدن خساراتی همچون ترک برداشتن دیواره بلوک سیلندر و ترکیدن رادیاتور آب می‌شود چرا که اگر آب درون سیستم خنک کننده اتومبیل یخ بزند آسیب های نام برده شده موجب ایجاد خسارات سنگین برای اتومبیل می‌شود، اما ضد یخ با پایین آوردن و به حداقل رساندن نقطه انجماد آب از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری می‌کند.
ضد جوش بودن
از جمله وظایف اصلی ضد یخ می‌توان به جلوگیری از جوش آوردن موتور خودرو در شرایط کارکرد سخت موتور اشاره کرد. متاسفانه برخی از افراد استفاده از ضد یخ را در فصول گرم سال جدی نگرفته و آن را ضروری نمی‌دانند.
این موضوع مهم ترین دلیلی است که اتومبیل آنها در هوای گرم جوش می‌آورد. دلیل این اتفاق استفاده نکردن از ضد یخ است زیرا همانطور که گفته شد، این افراد مصرف ضد یخ را تنها به فصل زمستان محدود می‌کنند.
ضد خوردگی
اصلی ترین و مهم ترین دلیل استفاده از ضد یخ در رادیاتور آب، وجود خاصیت ضد خورندگی که در نتیجه نابود کردن اثرات و خاصیت اکسید شدن فلزات در مجاورت با آب است. عدم استفاده از ضد یخ، سبب به وجود آمدن آسیب هایی از جمله پوسیدگی و خوردگی قطعات موتور و سیستم خنک کننده می‌شود.
خاصیت رسوب بری
ضد یخ ها علاوه بر داشتن ویژگی های ذکر شده، از خاصیت رسوب بری نیز برخوردارند. این ماده با تمیز کردن کلیه مجاری های آب داخل موتور مانع از رسوب آنها می‌شود که در نهایت تاثیر بسزایی در کارکرد صحیح موتور خواهد داشت. همچنین، انتقال حرارت را به صورت بهتری رقم می‌زند.
نشانه های خرابی ضد یخ
همانطور که می‌دانید، ضد یخ مایعی سبز رنگ و شفاف است که از طریق رادیاتور خودرو وظیفه خود را انجام می‌دهد.
مدت زمان استفاده از ضد یخ ها به طور معمولا ۶۰ هزار کیلومتر محاسبه شده است و بعد از گذشت این زمان، نیاز به تعویض آن توسط مرکز تعمیراتی مرتبط الزامی است. همچنین، تغییر رنگ ضد یخ از سبز کم رنگ به قهوه ای، از شایع و بارز ترین نشانه های خرابی آن است.
نکات مهم هنگام استفاده از ضد یخ
- آبی که مورد استفاده قرار می‌گیرد باید دی یونیزه باشد (آب دی یونیزه سختی بسیار پایینی دارد)
- ضد یخ خوب باید در مقابل حریق مقاومت داشته و به راحتی آتش نمی‌گیرد.
- از آنجایی که مایع ضد یخ قابلیت چشم گیری در مقابل انجماد و یا پخش کردن گرما در سیستم خنک کننده ندارد، بهتر است از آن به تنهایی در رادیاتور خودرو استفاده نشود.
- برخی از افراد به اشتباه تصور می‌کنند که از طریق رنگ ضد یخ می‌توان کیفیت آن را تشخیص داد در حالی که به هیچ وجه اینگونه نبوده و رنگ ضد یخ هیچ ارتباطی با کیفیت آن ندارد.
- رقیق سازی ضد یخ باید با توجه به دستور العمل سازنده انجام شود.
- اگر ضد یخ بوی نامطبوعی داشته باشد بهتر است آن را تعویض کنید چرا که بوی نامطبوع آن ممکن است نشانه خرابی آن باشد.
- به هیچ وجه نباید ضد یخ های گوناگون را با یکدیگر مخلوط کرد؛ حتی در صورتیکه رنگ آن ها یکسان باشد! همرنگ بودن ضد یخ ها دلیلی بر یکسان بودن کیفیت آن ها نیست.
- سطح سیال ضد یخ باید به دقت کنترل شود.
- ضد یخ ها کف تولید نمی‌کنند.
خرید ضد یخ
ضد یخ به عنوان محصولی بسیار مصرفی در بسیاری از مراکز معتبر قطعات و لوازم یدکی خودرو در حال خرید و فروش است. البته کیفیت محصولات ارائه شده در همه جا یکسان نیست و اگر شما هم جزء افرادی هستید که لوازم جانبی خودرو خود را با بهترین کیفیت تهیه می‌کنید، نیاز است تا با آگاهی از این موضوع نسبت به خرید ضد یخ خود اقدام کنید.
مجموعه یدک یار با عرضه طیف گسترده ای محصولات مصرفی و قطعات اتومبیل با ضمانت اصالت و سلامت فیزیکی کالا، در جهت جلب رضایت مشتری و همچنین ایجاد اعتماد گام برمی‌دارد.
فروشگاه یدک یار با ایجاد لاین ارتباطی مشتریان با تیم کارشناسان مجرب مجموعه، امکان دریافت مشاوره رایگان را نیز به وجود آورده است. برای دریافت مشاوره و پاسخ سوالات خود درباره محصولات و همچنین خرید ضد یخ با ما در تماس باشید.