اکسل چیست؟

“اکسل خودرو” یکی از مهم ترین قطعات ثابت سازنده آن محسوب می‌شود. این قطعه برای نصب چرخ ها و متصل کردن آنها به سیستم حرکتی خودرو بکار می‌روند. در اصل، اکسل محوری مرکزی است که نصب چرخ بر روی آنها انجام می‌شود و در راستای دنده قرار می‌گیرد. این قطعه توسط یک بوش مکانیکی و یا یاتاقان در سطح داخلی سوراخ چرخ و دنده ثابت نگه داشته می‌شود تا چرخ یا دنده به صورت آزادانه به دور اکسل بچرخد و سبب حرکت خودرو شود.

در حقیقت، اکسل (Axle) یکی از اجزای سیستم تعلیق خودرو محسوب می‌شود که در بر گیرنده چرخ ها و حجم زیادی از شاسی اتومبیل است. در این مقاله قصد داریم تا توضیحات بیشتری درباره اینکه “اکسل چیست؟” و وظایف آن در خودرو به چه مواردی اطلاق می‌شود را ذکر کنیم. با ما همراه باشید.

به نظر می‌رسد پیچیدگی خاصی در مکانیزم اکسل وجود ندارد اما باید توجه داشته باشید که وظایف دیگر مختلفی بهر عهده این قطعه می‌باشد و همین نکته باعث می‌شود این قطعه ساختار خاصی داشته باشد تا بتواند تمامی این وظایف خود را به خوبی انجام دهد.

سیستم تعلیق از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر یک از این اجزا با قرار گیری در کنار یکدیگر وظایف خود را به خوبی انجام می‌دهند. به طور کلی، اکسل یک اتومبیل به اجزایی مانند دیفرانسیل، پلوس، گیربکس، و دو عدد شفت کوتاه متصل هستند. همچنین، سیبک CV از دیگر اجزای متصل شده به این قطعه است.  

علاوه بر آن، دیگر متعلقاتی که به اکسل و چرخ ها متصل اند را می‌توان به موارد زیر تقسیم نمود:

• چهار شاخ گاردان
• فلانچ
• گاردان
• دنده های کاریر چرخ
• کله گاوی
• سیم ترمز
• دیسک ترمز
• صلیبی
• کرانویل و پینیون
• کیت پالانی
• دیفینتال یا هوزینگ
• پدال و لنت ترمز
• پیستون و بوستر ترمز
• بوش مندل
• لوازم زیر پا

خودرو دارای چند اکسل است؟

به طور کلی، تعداد مورد نیاز اکسل برای هر اتومبیل بر اساس نوع آن وسیله نقلیه تعیین می‌شود. در بسیاری از موارد، اتومبیل ها دارای دو اکسل برای چرخش چرخ ها هستند اما در خودرو های اصطلاحا سنگین مانند اتومبیل های باربری و مسافربری به دلیل وجود تعداد چرخ های بیشتر، تعداد اکسل نیز افزایش می‌یابد.

همچنین، تعیین میزان اکسل های مورد نیاز با بررسی تعداد تایر های اتومبیل قابل تعیین است؛ بدین ترتیب، هر دو سری تایر معادل دو اکسل می‌باشد.

علاوه بر این، انتخاب نوع اکسل نیز تاثیر بسزایی در کاربرد آن خواهد داشت؛ این بررسی بر اساس مشخصات فنی و میزان نیرویی که اتومبیل توانایی تولید آن را دارد تعیین می‌شود. خودرو ها به دو صورت اکسل از پیش طراحی شده در قالب های استاندارد و نوع سفارشی تهیه شده و تعبیه می‌شوند. نوع سفارشی این قطعه به هدایت و کنترل خودرو از سمت راننده کمک بیشتری می‌کند و قادر است تا سرعت و گشتاور چرخ ها را به صورت بهتری تنظیم نماید.

اکسل چکار می‌کند؟

همانطور که گفته شد، اکسل خودرو (میله فرمان) محوری است که برای نصب چرخ های خودرو بکار می‌رود. حال سوال اینجاست که “اکسل چکار می‌کند؟” این قطعه با داشتن کاربرد های بسیاری از جمله موارد زیر در این بخش قرار می‌گیرند:

• مکانیزم فرمان
• آزادی های حرکتی
• انتقال قدرت
• کاهش دور چرخ ها

ساختمان اکسل از ساختار پیچیده ای برخوردار است و به عنوان تیر عرضی در اتومبیل محسوب می‌شود. اکسل با استفاده از یک بوش مکانیکی و یا یاتاقان به صورت ثابتی در سطح داخلی سوراخ چرخ و دنده نگه داشته شده تا چرخ یا دنده به صورت آزادانه تری به دور اکسل به دَوَران درآید و سبب حرکت اتومبیل شود.

انواع اکسل

اکسل ها را با توجه به وظایف مختلف آنها می‌توان به دسته بندی های متفاوتی تقسیم کرد. این تنوع به دلیل مکانیزم های مختلف و طراحی های متفاوت در خودروهای سواری به وجود می‌آید. هر خودرو با نوع کاربری متفاوت خود دارای حداقل ۲ اکسل در جلو و عقب می‌باشد که به صورت محرک و غیر محرک اند.

“انواع اکسل” بر اساس نوع طراحی و کاربرد آنها عبارتند از:

اکسل ثابت یا صلب

اکسل های صلب یا ثابت نوعی از اکسل است که اتصال محور دورانی در چرخ های دو طرف به وسیله یک بدنه ثابت انجام می‌گیرد و جا به جایی چرخ های یک طرف سبب جا به جایی چرخ های طرف دیگر هم می‌شود.

این نوع اکسل ها از استحکام بالایی برخوردار هستند و تحمل بار سنگین را هم دارند که از ساختمان و مکانیزم ساده ای برخوردار می‌باشد. معمولا این نوع  قطعات در اتومبیل های تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اکسل تعلیق مستقل

در اکسل های تعلیق بر خلاف اکسل های نوع قبلی، حرکت و جا به جایی چرخ های یک سمت تاثیر چندانی بر روی حرکت چرخ های طرف دیگر ندارد. این اتفاق به خاطر مجزا بودن قطعات اکسل در دو سمت خودرو می‌باشد. حیطه  عملکرد این نوع اکسل ها مانند فنر و میله های تعادل است و به همین دلیل به آن ها اکسل تعلیق مستقل نیز گفته می‌شود.

اکسل جلو محرک

اکسل جلو محرک وظیفه انتقال قدرت و فرمان پذیری را ایفا می‌کند و در خودرو های تجاری که قدرت محرکه توانایی انتقال از اکسل های جلو و عقب را دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. انتقال قدرت به اکسل های جلو باعث پایداری بیشتر در خودرو می‌شود.

اکسل عقب محرک

در بیشتر خودرو های تجاری، اکسل عقب وظیفه انتقال قدرت به چرخ ها و به حرکت در آوردن خودرو را دارد. بدنه اصلی این اکسل به نام پوسته اکسل عقب به عنوان پایه ای برای نصب کله گاوی و محل گذری برای پلوس ها نیز می باشد. در کله گاوی اکسل، جهت حرکت طولی گاردان به عرضی تبدیل می شود و سرعت دورانی کاهش می یابد.

اکسل فرمان پذیر

اکسل فرمان پذیر با توجه به شکل هندسی و ظرفیت تحمل بار در جلوی خودرو قرار می‌گیرد. این نوع اکسل در بخش محور های جلویی قرار می‌گیرد و وظیفه اصلی آن جلوگیری از برخورد با قسمت پایین موتور است و شکل منحنی دارد. از این نوع بیشتر در اتوبوس ها استفاده می‌شود.

اکسل مرده

اکسل مرده که به صورت ثابت تعبیه شده و نمی‌چرخند، و با تعداد محور کم اکسل ها نیاز به انتقال قدرت با فرمان پذیری ندارند، به همین دلیل، از نوع ساده ای از اکسل که شامل یک بدنه صلب به نام پوسته اکسل، سیستم ترمز و مجموعه چرخ می‌باشد، استفاده می‌شود.

علت نام گذاری این اکسل به نام مرده کارایی متفاوت آن نسبت به اکسل های فرمان پذیر و محرک است.

اکسل زنده

این نوع اکسل برخلاف نوع مرده محرک بوده و این نیروی محرکه را از گیربکس به چرخ های جلو منتقل می‌کنند.

اکسل شناور

این نوع اکسل چرخ ها را به صفحه دیسک های مدوری که فلنج نامیده می‌شوند متصل می‌کنند، همچنین، پلوس نیز در این اتصال سهیم بوده و ایمنی آن را حفظ می‌کند. اکسل شناور برای تولید گشتاور یکسان معمولا باید بزرگ تر از گزینه های دیگر باشد. این نوع بیشتر برای خودرو های شاسی بلند و کامیون ها سایز متوسط مانند وانت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اکسل شناور کامل

همانطور که از نام این نوع اکسل پیداست، با کمک دو یاتاقان به صورت کامل در جای خود شناور است و برای انتقال گشتاور محرک بکار می‌رود. این نوع اکسل برای وسایل نقلیه بزرگ و کامیون های سنگین بکار می‌رود.

اکسل سه چهارم شناور

این نوع اکسل ساختار پیچیده تری نسبت به نوع نیمه شناور دارد و همچنین قابل اطمینان تر از آنها محسوب می‌شوند. این نوع سبب ایجاد تعادل بیشتر در نیروی محرکه جانبی و گشتاور محرک می‌شود و تراز چرخ ها را بیشتر حفظ می‌کند.

علائم اختلال در اکسل

شاید این سوال برایتان پیش بیاید که تفاوت اکسل سالم و خراب را چطور متوجه شویم! در ادامه به چند مورد از عوامل خرابی اکسل اشاره می‌کنیم:

1. لرزش خودرو و فرمان در حال رانندگی
2. شنیدن صدا از عقب خودرو با تعدد زیاد
3. تنظیم نبودن فرمان در اثر ضربه
4. پارگی و پوسیدگی بوش اکسل عقب
5. شکستن محفظه نگهدارنده گریس و نشت آن
6. خرابی پلوس خودرو

در صورت مشاهده هر یک از موارد ذکر شده مهم است تا سریعا به یک مرکز تعمیراتی مراجعه کرده و نسبت به رفع آن اقدام کنید.

خرید اکسل خودرو

وجود اختلال در عملکرد اکسل خودرو در برخی موارد نشان دهنده تعویض این قطعه می‌باشد. بنابراین، می‌توان آن را به عنوان یکی از قطعات مصرفی خودرو دانست. خرید اکسل با توجه به تنوع بالایی که در انواع آن وجود دارد ممکن است امری سخت و دشوار به ویژه برای افرادی که آشنایی کافی در این زمینه ندارند بشود. همچنین، وجود طیف کالاهای تقلبی و بی کیفیت در بازار از دیگر عواملی است که خریدار را دچار سردرگمی می‌کند.

مجموعه یدک یار با سابقه ۶ سال فروش اینترنتی در زمینه قطعات و لوازم یدکی خودرو ارائه دهنده خدمات مختلف در این زمینه است که به صورت همه جانبه تمامی نقاط کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد.

این مجموعه دارای طیف وسیعی از قطعات فنی، موتوری، جانبی، و مصرفی خودرو با دسته بندی برند های متنوع است. امکان مقایسه برندی و قیمتی نیز توسط سایت فروش این مجموعه امکان پذیر است. ضمانت اصالت و سلامت فیزیکی کالا از مهم ترین ویژگی های قطعات ارائه شده در این فروشگاه است و در صورت هر گونه مغایرت، امکان مرجوع یا تعویض آن بودن هیچ هزینه ای امکان پذیر است.

دریافت مشاوره رایگان در زمینه برند، قیمت، و درجه کیفیت ها توسط تیم متخصص یدک یار از مواردی است که توسط مجموعه به خریداران ارائه می‌شود تا بهترین و مناسب ترین کالا را با توجه به بودجه خود خریداری کنند.

برای دریافت مشاوره و خرید اکسل خودرو با ما در تماس باشید.