سلکتور گیربکس چیست؟
سلکتور گیربکس قطعه ای بسیار حساس و تنظیم شده در سیستم جعبه دنده خودرو های اتوماتیک است که عمل تعویض دنده را انجام می‌دهد. وجود این قطعه در تعویض صحیح دنده ها نقش موثری دارد و وجود خرابی در این بخش موجب کارکرد نادرست گیربکس خواهد شد.
اگر شما هم صاحب یک خودرو اتوماتیک باشید قطعا نام قطعه ای به نام سلکتور گیربکس را شنیده اید که در سیستم گیربکس اتومات خودرو شما وجود دارد. این قطعه در واقع یکی از اجزای مختلف سیستم جعبه دنده خودروست که بر روی گیربکس نصب می‌شود.
سلکتور گیربکس وظیفه مهمی را در گیربکس های اتومات انجام می‌دهد که در این مقاله قصد داریم تا به بررسی کلی این قطعه و ویژگی های آن بپردازیم. با ما همراه باشید.
سلکتور گیربکس چیست؟
سلکتور گیربکس (Preselector Gearbox) قطعه ای تقریبا کوچک است که بر روی گیربکس خودرو های اتوماتیک نصب شده و از طریق سیمی به کامپیوتر جعبه دنده وصل می‌شود و با آن در ارتباط است. این قطعه به راننده این امکان را می‌دهد تا چرخ دنده ها را بسته به نیاز خود تغییر دهد. راننده نیز با استفاده از این قطعه دنده ها را به بالا یا پایین تغییر می‌دهد.
سلکتور به چه معناست؟
به طور کلی، واژه سلکتور ریشه در کلمه انگلیسی Selector دارد که به معنی انتخاب کننده است. سلکتور گیربکس نیز در واقع انتخاب دنده را بر عهده دارد.
سلکتور گیربکس چه وظیفه ای دارد؟
وظیفه اصلی سلکتور گیربکس تعویض دنده است. این قطعه وضعیت دنده ها در پشت آمپر خودرو و چراغ ترمز عقب را روشن می‌کند. در خودرو های اتوماتیک، اطلاعات از قبل وارد کامپیوتر خودرو شده و با تنظیم ترمز و گاز، ماشین به صورت خودکار عمل تعویض دنده را انجام می‌دهد.
نبود سلکتور گیربکس عمل تعویض دنده را به خوبی انجام نداده و در نهایت موجب آسیب به قطعات داخلی سیستم جعبه دنده می‌شود. همچنین، خودرو به خوبی نمی‌تواند قدرت و سرعت برای حرکت داشته باشد.
علت اهمیت تنظیم بودن سلکتور گیربکس چیست؟
تنظیم بودن درست سلکتور گیربکس در میزان عملکرد صحیح خودرو تاثیر بسزایی دارد تا جایی که در صورت درست نبودن این تنظیمات، ممکن است چراغ ترمز عقب خودرو نیز روشن نشود. البته این مشکل ممکن است ناشی از قطعی سیستم برق رسانی خودرو نیز باشد.
به علاوه، نبود تنظیمات درست در این قطعه موجب عدم نمایش حالت دنده های بر روی پشت آمپر شده و اطلاعات لازم نیز به کامپیوتر خودرو ارسال نمی‌شود. عدم ارسال درست سیگنال ECU نیز موجب عدم تعویض و کارکرد درست دنده ها خواهد شد.
نحوه تنظیم سلکتور گیربکس
در ابتدا مهم است که این کار را به دست یک تعمیرکار متخصص بسپارید چرا که عدم آشنایی با سیستم گیربکس و تنظیم سلکتور آن می‌تواند آسیب های بیشتری را به خودرو شما وارد کند. معمولا برای تنظیم سلکتور گیربکس از ابزار هایی مانند آچار ستاره ای یا تفنگی، دو سر سیم لخت، اهم متری مجهز به بوق و سیم نازک لازم است.
حال اگر به اندازه کافی اطلاعات در این زمینه دارید، با طی کردن مراحل زیر می‌توانید سلکتور خودرو خود را تنظیم کنید:
- خودرو را بر روی حالت دنده N قرار داده و سوئیچ را باز کنید
- روی گیربکس یک قطعه پلاستیکی سیاه رنگ که دارای دسته ای سیم است وجود دارد. این قطعه را خارج کنید. این سیم ها با دو پیچ درون شیار های گیربکس قرار داده شده اند که با چرخاندن سلکتور می‌توانید آنها را حرکت دهید.
- یک مفصل برنجی بر روی سلکتور گیربکس وجود دارد که وسط آن حفره ای مربع شکل تعبیه شده است. بدون بلند کردن این مفصل، پیچ های آن را شل کرده و آن را طوری تنظیم کنید تا سلکتور بتواند با حرکت به سمت راست و چپ بچرخد.
- دو طرف سیم تخت را به دو سمت رشته سیم نازک متصل کرده و دو سر دیگر آن را نیز به اهم متر وصل کنید.
- حال دو سر سیم را به دو پینی که بر روی سلکتور تعبیه شده وصل کنید
- اهم متر را در این مرحله روشن کرده و بوق آن (بیرز) را نیز فعال کنید
- سلکتور را کمتر از دو میلی متر به راست و چپ بچرخانید. هنگامی که اهم متر شروع به بوق زدن کرد روی بدنه سلکتور علامت بزنید و باز هم آن را بچرخانید تا بوق قطع شود. دوباره قسمتی که بوق قطع شد را علامت بزنید.
- دو بخش علامت زده شده سلکتور گیربکس است و میزان دقت بالای این بخش در حساسیت بالای سلکتور تاثیر دارد
- در این مرحله پیچ ها را سفت کرده و پیچ راست و چپ را کم کم با هم بچرخانید
- بعد از اتمام کار، از بوق زدن اهم متر در دنده N اطمینان حاصل کنید. در صورتی که صدای بوق با سفت کردن پیچ ها قطع شود سلکتور دوباره نیاز به تعمیر دارد
- در انتها برای تنظیم کابل نیز به انتهای کابل سلکتور بروید. قسمتی نارنجی رنگی بر روی قسمت دیگری به رنگ زرد یا کرم وجود دارد. قسمت نارنجی را بالا ببرید و مراقب باشید تا مفصل تکان نخورد و دنده روی N باقی بماند.
- کلید نارنجی را به پایین فشار دهید و کاور کرم رنگ را به جلو برده و آن را قفل کنید.
علت خرابی سلکتور گیربکس خودرو چیست؟
آب مهم ترین عامل خرابی سلکتور گیربکس است. در صورتی که پیچ هواگیری که نزدیک به سلکتور گیربکس وجود دارد به خوبی بسته نشود، آب از این طریق بر روی سلکتور ریخته و موجب خرابی آن می‌شود.
همچنین، هنگام شستشو موتور خودرو مراقب باشید تا آب بر روی این قطعه ریخته نشود و در صورت بروز این اتفاق، سلکتور را سریعا با پمپ باد خشک کنید.
سلکتور گیربکس قطعه ای مهم و حساس در جعبه دنده خودروست و وجود هر نوع ایراد و یا عدم تنظیم درست و دقیق آن موجب اشکال در سیستم گیربکس خودرو می‌شود. در صورت وجود هر نوع سوال در زمینه سلکتور گیربکس می‌توانید با مجموعه یدک یار در تماس باشید.