دینام ماشین چیست از چه اجزایی تشکیل شده وچه وظیفه دارد؟هرآنچه بایداز دینام ماشین بدانید

دینام ماشین قطعه بسیار مهم در تامین برق خودرو به حساب می آید که از بخش های مختلف تشکیل و به انواع مختلف تقیسم میشود. در این مقاله قصد داریم تا به علائم خرابی دینام ماشین، برسی جز به جز دینام خودرو و تمامی آنچه باید از دینام بدانید بپردازیم. با ما همراه باشید …

“دینام ماشین” نوعی تولید کننده برق در خودرو است که از طریق تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی سبب شارژ شدن مجدد باتری و رسیدن برق به تمام اجزای ماشین می‌شود، نام دیگر دینام، ژنراتور می باشد و از جمله مهم ترین و حساس ترین بخش های یک ماشین به حساب می‌آید، همچنین به خاطر داشته باشید دینام ماشین به انگلیسی برابر است با عبارت آلترناتور ( Vehicle Alternator).

عدم وجود دینام در در سیستم خودرو سبب به اتمام رسیدن باتری بعد ار روشن شده چراغ ها شده و سایر اجزای خودرو هم قادر به تامین برق مورد نیاز خود نخواهند بود با ما همراه باشید. 

تاریخچه دینام خودرو

از همان سال های نخستین اختراع خودرو تمامی مخترعان وجود یک مولد برق برای تامین انرژی روشنایی لامپ های خودرو را ضروری می‌دانستند چرا که باتری خودرو ها پس از یک بار روشن کردن ماشین تمام می‌شد و برق مورد نیاز به سایر بخش ها نمی‌رسید، از این رو اغلب مخترعان در پی انجام عملیات های گوناگونی بودند تا این معضل جدی را رفع کنند، تا اینکه یک شخص آلمانی به نام گرام ول در سال ۱۸۹۴ میلادی موفق به اختراع دینام ماشین شد و اولین مخترع دینام خودرو نام گرفت.

در زمان های گذشته دینام از طریق یک تسمه به طور جداگانه به موتور وصل می‌شد اما در خودرو های امروزی این دینام ها با یک تسمه مشترک به موتور متصل هستند. دینام ها نیز همانند تمامی دستگاه و ماشین آلات موجود در جهان به مرور زمان دچار تغییرات گوناگونی شده و پیشرفت های قابل توجهی کرده اند، اما مهم ترین پیشرفت دینام ها، به ورود قطعات الکترونیکی (دیود مقاومت و ترانزیستور) مربوط می‌شود که این پیشرفت سبب تغییر نام دینام شده و آن را به “آلترناتور” تغییر داد.

دینام ماشین چیست؟

دینام یا آلترناتور ماشین قطعه ایست که انرژی مکانیک موتور ماشین را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند. دینام خودرو از طریق یک تسمه به موتور متصل شده و با حرکت دورانی آن، این قطعه نیز شروع به چرخش کرده و انرژی مکانیکی موردنیاز برای تولید انرژی الکتریکی به دست خواهد آورد.

دینام ماشین

کار یا وظیفه دینام در خودرو چیست؟

در ابتدا بهتر است به سراغ اصلی ترین موضوع مقاله خود برویم که موردی نیست جز “وظیفه دینام ماشین”، همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، اصلی‌ترین کار دینام خودرو، برق رسانی به خودرو و همچنین شارژ کردن مجدد باتری است که این پروسه از طریق تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی توسط دینام انجام می‌شود.
علاوه بر این ها، برق مورد نیاز سایر اجزای ماشین همچون بخاری، کولر، چراغ ها و … نیز از طریق این قطعه تامین می‌شود چرا که برق ذخیره شده در باتری برای پیشبرد کارکرد درست این اجزا کافی نیست. در ادامه می توانید عکس دینام ماشین را در زیر این پاراگراف مشاهده کنید.

فرق دینام خودرو با آلترناتور چیست؟

“آلترناتور چیست؟” سوالی است که به دفعات زیاد به گوشتان خورده است، همانطور که پیش تر گفته شد، دینام و آلترناتور هر دو قطعه ای با کارکرد یکسانی در خودرو هستند و از طریق یک ورودی مکانیکی، برق مورد نظر اتومبیل را تامین می‌کنند.
این دو قطعه هر دو از یک میدان مغناطیسی، جهت تولید نیرو بهره می‌برند اما اصلی ترین تفاوت دینام و آلترناتور ماشین این است که تولید برق با دینام ماشین به صورت جریان های مستقیم می باشد در حالی که طرز کار آلترناتور مبنی بر جریان های برقی متناوب است و به طور متناوب تغییر جهت می‌دهد.

البته ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که آلترناتورها از سیستمی با کارایی بهتر و سرعتی تری نسبت به دینام ها برخوردارند، به همین دلیل است که در خودروهای امروزی بیشتر بکار می‌روند.

در این میان، بخشی که مهم ترین تاثیر را در تولید جریان برق دارد، کموتاتور نام دارد که در قالب یک سوییچ ثابت حرکت کرده و اتصال آن با چرخیدن شافت قطع و وصل می‌شود، کموتاتورها به سرعت در حال قطبیت جریان برق هستند و در آلترناتورها وجود ندارند، شایع ترین علت تعویض این بخش از دینام، ساییدگی است چرا که دائم در حال اصطکاک هستند.

انواع دینام خودرو

دینام ها بر اساس تعداد زغال ها، نوع اتصال بدنه قطب ها و آفتامات ها به دسته بندی های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند. در این بخش به “انواع دینام ماشین” براساس ساختار کلی آنها اشاره خواهیم کرد:

الف) تقسیم بندی دینام ماشین بر اساس تعداد زغال ها

دینام دو زغاله

این نوع دینام در خودرو های معمولی و بسیار قدیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دینام سه زغاله

دینام های سه زغاله از قدیمی ترین انواع این قطعه می‌باشند که تولید آنها متوقف شده است.

دینام چهار زغاله

امروزه از دینام ۴ زغاله در بسیاری از اتومبیل ها به دلیل افزایش مصرف کننده های برقی استفاده می‌شود اما شایع ترین آنها خودرو های با مصرف بالا مانند اتومبیل های مسافربری هستند.

ب) تقسیم بندی دینام خودرو بر اساس نوع اتصال بدنه قطب ها

  • دینام ماشین متصل به بدنه داخلی
  • دینام ماشین متصل به بدنه خارجی

ج) تقسیم بندی دینام خودرو بر اساس نوع آفتامات ها

  • یک قرقره (دینام های سه زغاله)
  • سه قرقره (دینام های دو زغاله)

بررسی اجزای دینام ماشین

ساختار دینام ماشین متشکل از ۷ بخش مختلف است که هر کدام یک از این اجزا نقش منحصر به فردی در تولید برق مورد نیاز خودرو ایفا می کنند. پاسخ به این سوال که دینام چکار می‌کند؟ با اجزای مختلف این قطعه ارتباط مستقیم دارد که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم:

پوسته دینام خودرو

پوسته دینام ماشین چیست؟ منظور از پوسته دینام دو قطعه آلومینیومی است که تمامی اجزای دینام خودرو بجز قرقره داخل این دو قطعه قرار می گیرند، از آنجایی که آلومینیوم حرارت و گرما را با سرعت بیشتری نسبت به دیگر فلزات منتقل می‌کند، پوسته دینام خودرو نیز از جنس این فلز ساخته می‌شود تا دینام حرارت زیادی را در هنگام کار کردن متحمل نشود.
روی این پوسته دو بلبرینگ وجود دارد تا محور روتور از این طریق بتواند بدون بروز مشکلی در داخل دینام شروع به چرخش نماید. این قطعه به عنوان یکی از اصلی ترین اجزای دینام ماشین شناخته میشود.

پوسته دینام ماشین

استاتور دینام ماشین (سیم پیچ های ثابت)

شاید از بعضی از مکانیک ها شنیده باشید که استاتور ماشین خراب شده و نیاز به تعویض دارد. استاتور دینام چیست؟، این قطعه از جمله اجزا مهم دینام می‌باشد که هسته و سیم پیچ ساختار کلی آن را تشکیل می‌دهد، وظیفه استاتور دینام خودرو ایجاد جریان برق است؛ استاتور دینام عامل اصلی ایجاد جریان برق است. بصورتی که سیم پیچ های ثابت استاتور از طریق روتور چرخان در میدان مغناطیسی ایجاد شده قرار گرفته و حرکت الکترون در سیم پیچ های استاتور سبب تولید جریان برق می‌شود، هسته استاتور از نوعی بدنه فلزی شیار دار برخوردار است که توسط حلقه های آهنی متعددی به وجود آمده است.
به طور کلی، سه سر سیم خروجی در این بخش از دینام وجود دارد که به آن استاتور سه فاز گفته می شود، جریان الکتریکی ایجاد شده در استاتور به دلیل وجود اختلاف فاز در خروجی ها، به صورت متناوب ایجاد می‌شود و فرکانس آن به دور آرمیچر وابسته است، از جمله تفاوت های انواع دینام با یکدیگر در تعداد، جنس، قطر سیم پیچ ها و همچنین میزان دورهایشان در استاتور است.

بالشتک دینام خودرو

بالشتک دینام ماشین چیست؟ ، منظور از بالشتک دینام حلقه های آهنی هستند که از طریق پرچ یا خار مخصوص به یکدیگر متصل شده اند، سیم پیچ ها نیز همانطور که از نامشان پیداست به حالت پیچیده شده درون شیار های هسته قرار می گیرند.
این سیم پیچ ها در نقاط مشخصی به یکدیگر وصل می شوند که در اصل خروجی برق دینام خودرو از استاتور را شامل شده و اصطلاحا سربندی نامیده می‌شود.

بالشتک دینام خودرو

روتور دینام ماشین (سیم پیچ های متحرک)

روتور دینام ماشین چیست؟ داخل دینام ماشین یک قسمت چرخان و محرک وجود دارد که میدان مغناطیسی را برای استاتور ایجاد می‌کند، به این بخش محرک، روتور یا آرمیچر گفته می‌شود، روتور از یک میله ی آهنی برخوردار است که به قرقره دینام متصل بوده و از طریق کمک گرفتن از نیروی مکانیکی موتور شروع به چرخش می‌کند.
روتور دارای دسته سیم پیچ می‌باشد که بر روی یک قاب پلاستیکی دور محور پیچیده شده است، دو سر این سیم پیچ که از پوسته ی روتور بیرون آمده است به حلقه های مسی تحت عنوان کلکتور دینام متصل می‌شوند.

دیود دینام خودرو (یکسو کننده های ولتاژ)

دیود دینام خودرو چیست؟ همانگونه که در موارد بالا اشاره شد، برق خروجی از دینام به دلیل وجود اختلاف فاز به صورت متناوب یا AC در سر سیم پیچ های استاتور ایجاد می‌شود، این در حالی است که خودرو هنگام شارژ شدن باتری در مدارهای الکتریکی مختلف، به برق مستقیمی با ولتاژ ثابت نیاز دارد، در این حالت است که دیودها دست به کار شده و عملا باید گفت کار دیود دینام این است که برق متناوب را به برق مستقیم یا همان DC تبدیل کند.

دیود دینام خودرو

آفتامات دینام ماشین (رگلاتور)

در پاسخ به سوال آفتامات چیست؟ باید بگوییم که آفتامات یا همان رگلاتور وظیفه کنترل جریان الکتریکی ورودی آرمیچر را بر عهده دارد، این بخش از طریق کنترل جریان ورودی آرمیچر تاثیر مستقیمی بر توان خروجی دینام ماشین می‌گذارد چرا که مقدار توان الکتریکی تولید شده در استاتور وابسته به نیروی مغناطیسی آرمیچر است.  

زغال دینام ماشین

قطعاتی با عنوان زغال یا همان جاروبک در دینام وجود دارند. کار زغال دینام ماشین جمع کردن الکترون ها را بر عهده دارند، زغال ها در محفظه ای به نام جا زغالی قرار می‌گیرند؛ زغال های قرار گرفته در این محفظه پلاستیکی از قطعات پرمصرف دینام هستند چرا که امکان سوختگی و تعویض آنها در زمان های مختلف وجود دارد.

زغال دینام ماشین

پولی و پره خنک کننده دینام خودرو

پولی و پره خنک کننده نیز از دیگر اجزای دینام ماشین به حساب می‌آیند که معمولا در دینام های آلترناتور وجود دارند، از آنجایی که روتور به واسطه حرکت دائمی از حرارت و گرمای بالایی برخوردار است، وجود قطعه ای که تهویه هوا را در داخل دینام انجام دهد، حائز اهمیت می‌باشد.
پولی و پنکه (پره خنک کننده) دقیقا مسئولیت انجام این کار را برعهده دارند، این بخش به صورت همزمان با گردش روتور پره ها، شروع به حرکت کرده و هوا را از آلترناتور خارج می‌کنند.

علت خرابی دینام ماشین چیست؟

 دینام ها مانند سایر بخش های خودرو ممکن است با مشکلات و اختلالات متعددی روبه رو شوند که در نتیجه نیاز به تعمیر یا تعویض دارند، این اختلالات ممکن است ناشی از موارد مختلفی باشد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

  • پوسیده شدن تسمه و درست کار نکردن آن
  • از بین رفتن زغال دینام
  • اثر حرارت و گرمای بالا بر دینام
  • خراب شدن آفتامات دینام که موجب نوسانات شدید در عملیات برق رسانی می‌شود
  • سوختن سیم پیچ داخلی یا بالشتک ها

علائم خرابی دینام ماشین

آیا تا به حال برایتان سوال بوده که چرا چراغ دینام و استاپ باهم روشن میشود؟ موارد مختلفی وجود دارد که وجود اختلال برای تعمیر و یا تعویض دینام خودرو را به شما یادآور می شود که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

  • کم نور بودن چراغ های خودرو
  • شنیدن صداهای ناخوشایند و استشمام بو نامناسب
  • خوابیدن باتری خودرو
علت و علائم خرابی دینام ماشین

در زمان بروز آیتم های ذکر شده، مراجعه به یک مرکز تعمیراتی از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است چرا که عدم توجه به این موارد سبب به وجود آمدن خسارات بیشتر و صرف هزینه های بالاتر خواهد شد.

خرید دینام ماشین

بسیاری از افراد در هنگام خرید دینام خودرو خود دچار سردرگمی شده و منبع مورد اعتمادی را برای تهیه این قطعه مهم و حساس پیدا نمی‌کنند، مهم ترین دلیل این سردرگمی وجود قطعات متعدد تقلبی در بازار است که در رنج قیمت های بسیار پایین تر و کیفیت های نه چندان مناسب به فروش می‌رسند، در مواردی هم شاهد عرضه این قطعات به جای کالا اصل و در قیمت های بالاتر از ارزش کیفی آن بوده ایم ، به طور کلی قیمت دینام ماشین را نمی توان به سادگی پیدا کرد و حتما باید راهنمایی در این مسیر داشته باشید.

در چنین مواردی وجود منابع مورد اعتماد و موثق کمک شایانی به خریداران در تهیه محصول موردنظر با کیفیت مناسب می‌کند، مجموعه یدک یار به عنوان یکی از مراکز ارائه قطعات و لوازم یدکی خودرو سعی در ارائه محصولاتی مرغوب و جلب رضایت مشتریان دارد.

این مرکز در قالب یک فروشگاه، ارائه دهنده طیف وسیعی از قطعات و لوازم یدکی خودرو به تمامی مشتریان در سراسر کشور می‌باشد. ضمانت اصالت و سلامت فیزیکی کالا دو رکن اساسی مجموعه یدک یار می‌باشد که به تمامی مشتریان داده می‌شود، همچنین خدماتی نظیر تعویض یا مرجوع کالا از دیگر مواردی است که در جهت جلب رضایت مشتری اعمال می‌شود.

برای دریافت مشاوره رایگان از کارشناسان یدک یار و خرید دینام می‌توانید با ما در تماس باشید.

دینام چیست؟

دینام ماشین” نوعی تولید کننده برق در خودرو است که از طریق تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی سبب شارژ شدن مجدد باتری و رسیدن برق به تمام اجزای ماشین می‌شود

استاتور دینام چیست؟

استاتور دینام عامل اصلی ایجاد جریان برق است؛ بدین صورت که سیم پیچ های ثابت استاتور از طریق روتور چرخان در میدان مغناطیسی ایجاد شده قرار گرفته و حرکت الکترون در سیم پیچ های استاتور سبب تولید جریان برق می‌شود

آلترناتور چیست؟

دینام و آلترناتور هر دو قطعه ای با کارکرد یکسانی در خودرو هستند و از طریق یک ورودی مکانیکی، برق مورد نظر اتومبیل را تامین می‌کنند.

افتامات چیست؟

آفتامات یا همان رگلاتور وظیفه کنترل جریان الکتریکی ورودی آرمیچر را بر عهده دارد، این بخش از طریق کنترل جریان ورودی آرمیچر تاثیر مستقیمی بر توان خروجی دینام ماشین می‌گذارد چرا که مقدار توان الکتریکی تولید شده در استاتور وابسته به نیروی مغناطیسی آرمیچر است

ممکن است شما دوست داشته باشید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

4 نظرات
  1. آدینه می گوید

    سلام و عرض ادب
    دینام خودرو وقتی یخه کار میکنه گرم که میشه از کار میوفته لطفاً راهنمایی کنید مشکل از کجاست

    1. یدک یار می گوید

      سلام و عرض ادب
      این مشکل میتواند از بخش های مختلف دینام مثل سیم پیچ یا حتی خود آلمیچر باشد. حتما باید خودرو شما توسط متخصص مجرب بررسی شود تا بتوان مشکل دقیق آن را تشخیص و مرتفع کرد.

  2. امیر حسین تیموری می گوید

    سلام خیلی کامل و مفید بود و ممنون که اطلاعاتتونو در اختیار ما میزارید دست مریزاد دارید .
    علت گریپاژ دینام چیه ????

    1. یدک یار می گوید

      با سلام و عرض ادب
      خوشحالیم که اطلاعات سایت یدک یار برای شما مفید بوده.
      گیرپاژ دینام ماشین معمولا به دلیل قفل کردن و خراب شدن بلبرینگ فولی دینام یا بلبرینگ اصلی موتور دینام رخ میدهد.