فیلر گیری چیست؟
فیلر گیری از جمله اقداماتی است که برای جلوگیری از انباساطات سوپاپ که حاصل از کارکرد و گرم شدن بیش از حد آن میباشد،انجام میدهند. فیلر گیری با ابزار آچار مانندی به نام فیلر انجام میشود که طبق استاندارد های انباسط آلیاژ ها به صورت میلی متری اندازه گیری میکند.
آیا میدانید منظور از فیلر گیری چیست؟ چه زمانی باید اقدام به این کار کرد؟ تمامی قطعات خودرو از فلز ساخته میشوند که در صورت کار کردن گرم شده و مقداری منبسط میشوند. فلزات همگی این خاصیت را دارند و بر اساس جنس فلز طول انبساط آنها کاملا متغیر است. سوپاپ یکی از قطعاتی است که تغییر دما اثر مستقیمی بر روی آن دارد.
در این حالت، کارخانه جات استاندارد طولی را محاسبه میکنند که در زمان انبساط فلزات قطعاتی مانند سیلندر، سر سیلندر، سوپاپ، و میل سوپاپ طول آنها بیشتر شده و دچار ساییدگی در سطح استکانی نشوند. عمل محاسبه از طریق وسیله ای به نام فیلر انجام میشود. این وسیله سختی کمتری نسبت به سختی فلزات بکار رفته در استکانی سوپاپ دارد.
در این بخش از مقاله یدک یار به بررسی کامل نحوه فیلر گیری خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
فیلر چیست؟
در واقع، فیلر نام ابزاری است که برای فیلر گیری سوپاپ خودرو استفاده میشود. این فیلر ها از تیغه های فولادی با قطر های مختلفی تشکیل شده که معمولا حدود بیست تیغه میباشد. این تیغه ها از نازک ترین قطر که ۰/۰۵ میلی متر است به قطور ترین که ۱ میلی متر میرسد ختم میشود.
شکل ظاهری فیلر شبیه به آچار است که کمترین تاثیر را از تغییر دما میگیرد و اندازه گیری ها بر اساس صدم میلی متر یا هزارم اینچ بر روی آنها درج شده است و قادر است کمتر از یک میلی متر را نیز اندازه گیری کند. این نوع ابزار در انواع مختلف کاردی، چاقویی، و سوزنی قابل خریداری است.
اهمیت فیلر گیری
در موتور های چهار زمانه، مدت زمان باز و بسته شدن سوپاپ ها از اهمیت بالایی برخوردار است و تاثیر آن در راندمان موتور نیز بالا است. بالا بودن خلاصی نشان دهنده کم باز شدن سوپاپ و کم بودن خلاصی نشان دهنده دیرتر بسته شدن سوپاپ ها میباشد. علاوه بر این، خلاصی سوپاپ ها باعث میشود تا این قطعه هنگام بسته شدن در جای خود قرار گرفته و از خروج قدرت به بیرون از محفظه احتراق جلوگیری کند.
بنابراین، درگیری دائم سوپاپ ها و گرم بودن دائمی آنها سبب انبساط های بالا در این قطعه میشود و فیلر گیری آن بسیار حائز اهمیت است.
نحوه اندازه گیری برای فیلر گیری سوپاپ
با توجه به متفاوت بودن مدل و حجم پیشرانه ها، روش اندازه گیری و فیلر گیری آنها نیز متفاوت است. به عنوان مثال، در پیشرانه هایی که میل سوپاپ به طور مستقیم بر روی سر استکانی ضربه میزند، لازم است تا فاصله بین بادامک و سر استکانی را در حالی که بادامک به طور کامل پایین است اندازه گیری کرد.
اما در پیشرانه هایی که اسبک برای باز و بسته کردن سوپاپ بکار رفته است، در هنگام فیلر گیری باید اسبک را در حالت قیچی یا همان حالت فنر کاملا فشرده قرار داد و فاصله اسبک مقابل را با سوپاپ اقدام به فیلر گیری کرد.
فیلر گیری چه زمانی لازم است؟
با توجه به میزان انباساطات ایجاد شده در اثر حرارت احتراق موتور های درون سوز، فیلر گیری در زمان های مشخصی انجام میشود که به سوپاپ و در نهایت سیلندر و موتور آسیبی وارد نکند.
سوپاپ ها قبلا دارای متعلقاتی از جمله انگشتی و میل تایپیت بودند که با آلیاژ های نه چندان مقاوم و بی کیفیت ساخته میشد، به همین دلیل، فیلر گیری آنها به صورت دوره ای انجام میشد اما امروزه با استفاده از آلیاژ های بسیار مقاوم تر در تولید این سوپاپ ها و همچنین حذف متعلقات آن، این عملیات در شرایط خاصی انجام میشود.
به طور مثال، اتومبیل های گاز سوز در حالت عادی به فیلر گیری نیاز ندارند، اما در صورت باز کردن سر سیلندر و تعویض سوپاپ ها، بهتر است بعد از فیلر گیری اولیه بعد از تعمیر، مجددا فیلر گیری بعد از ۱۰۰۰ کیلومتر انجام شود.
نشانه های فیلر گیری مطلوب و صحیح
فیلر گیری نیاز به تخصص و تجربه در این زمینه دارد و اشتباه در اندازه گیری ها حتی در فاصله چند صدم میلی متر نیز سبب سفتی یا شل بودن بیش از حد سوپاپ ها میشود.
بنابراین، فیلر گیری مناسب دارای مشخصه هایی است که نشان دهنده کار درست تعمیرکار شما بوده است:
- صدای نرم یکدست کار کردن سوپاپ ها
- خروجی یکنواخت اگزوز
- خلاصی صحیح سوپاپ که با صدای تیک تیک منظم همراه است
این در حالی است که قطع شدن کامل صدای سوپاپ به جز موتور هایی که دارای استکانی اتوماتیک و تنظیم دستی هستند، نشان دهنده سفت بودن بیش از حد آنهاست و سبب خشن و پس زننده شدن خروجی اگزوز میشود.
نکاتی که هنگام فیلر گیری باید بدانید!
- شناخت درست و صحیح سوپاپ ها
- مقدار لقی مناسب و تنظیم فاصله مجازی برای فیلر کردن سوپاپ ها
- مقدار لقی در حالت سردی و گرمی
- دانستن روش های احتراق سیلندرها
- تبدیل فیلر بر اساس نوع و مدل خودرو