کالیپر ترمز چیست؟
کالیپر ترمز جزئی از سیستم ترمز دیسکی خودروها می باشد که وظیفهی فشار دادن لنت های ترمز به روتور برای متوقف کردن خودرو را دارند. ما در این مقاله به بررسی کامل کالیپر ترمز پرداخته ایم تا با نکاتی مانند انواع کالیپر ترمز، روتور ترمز، علائم خرابی کالیپر ترمز، نحوه تعمیر و نگهداری کالیپر ماشین، زمان تعویض و سایر موارد آشنا شوید.
کالیپر قسمتی از سیستم ترمز دیسکی موجود در چرخ خودرو است که پیستونها و دو عدد صفحه فلزی به نام لنت ترمز در درون کالیپر ترمز جای میگیرند. معمولا ترمزهای دیسکی در چرخ های جلوی خودروها به کار میروند ولی استفاده از آن ها در چرخ های عقب خودرو نیز ممکن است.
در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم که “کالیپر ترمز چیست” و چگونه و از روی چه نشانههایی باید بفهمیم که کالیپر ترمز ماشین ما مشکل دارد. در صورتی که خودروی شما مجهز به ترمز دیسکی است، کالیپرهای ترمز برای کاهش سرعت و توقف خودرو بسیار مهم هستند و این وظیفه اصلی آنها است. کالیپر ترمز (Brake Caliper) نقش اصلی را در سیستم ترمز دیسکی ایفا میکند و دو عملکرد دارد. اولاً، یا به عنوان یک براکت برای پشتیبانی از لنتهای ترمز در دو طرف روتور عمل میکند دومین کار کالیپر ترمز این است که فشاری که سیلندر روی پیستون وارد میکند را بر روی روغن ترمز اعمال میکند و همین امر به اصطکاک روی روتور کمک میکند. در واقع سیلندر فشار هیدرولیکی در روغن ترمز موجود در پیستون کالیپر ایجاد میکند و این کار موجب میگردد که لنت ترمز در تماس با روتور واقع شود. کارهای دیگری را نیز کالیپر انجام میدهد، اما این دو مورد رایج ترین آنها هستند.
به زبان ساده، هدف کالیپر ترمز فشار دادن لنتهای ترمز به روتور برای توقف خودرو است. دو نوع اصلی کالیپر وجود دارد، نوع کالیپر تک پیستونی و نوع کالیپر دو پیستونی. اکثر کالیپرهای جلو دو پیستونه هستند اما بسیاری از خودروها از کالیپرهای تک پیستونی در عقب استفاده میکنند که در آن نیروی ترمز کمتری مورد نیاز است. به بیان دیگر با گذاشتن پا روی پدال ترمز، پیستون، سیلندر اصلی را به جلو میبرد و مایع روغن ترمز را فشرده میکند. مایع روغن هم ترمز پیستونهای کالیپر را به سمت روتورها فشار میدهد و روتورها را بین لنتهای ترمز فشار میدهد که باعث ایجاد اصطکاک و کاهش سرعت خودرو میشود.
کالیپر در ترمزهای دیسکی
بیشتر اتومبیلهای امروزی ترمز دیسکی دارند، اما این سیستمها تنها بر روی چرخهای جلو رایج هستند. با این حال برخی دیگر از خودروها ترمز دیسکی بر روی چرخهای عقب دارند. در این سیستم ترمز، چرخها به روتورها یا دیسکهای فلزی متصل میشوند. ضمناً کالیپر ترمز در بالای روتور به صورت گیره قرار میگیرد.
محل لنتها در ترمزهای دیسکی
اگر با دقت بیشتری به کالیپرها نگاه کنید متوجه میشوید که، دو صفحه فلزی به یک ماده خاص وصل میشوند که اصطکاک لازم را ایجاد میکند. اصطلاح مناسب برای این صفحات فلزی، پد ترمز یا لنت ترمز است ولی آیا می دانید لنت ترمز چیست و دارای چه نوع هایی است؟ دو نوع لنت ترمز وجود دارد: لنت ترمز خارجی و لنت ترمز داخلی. واضح است که لنتهای ترمز خارجی در خارج از روتور و رو به جاده قرار دارند. لنتهای ترمز داخلی در داخل روتورهای رو به خودرو قرار دارند. هنگامیکه پدال ترمز فشرده میشود، سیلندر اصلی فشار هیدرولیکی را به مایع موجود در پیستون وارد میکند. این بخش از فرایند باعث میشود که لنتهای ترمز با روتور تماس برقرار کنند. مواد اصطکاکی لنتها به اندازهای قوی هستند که واقعا میتواند بر حرکت روتور تاثیر بگذارد. همان طور که میدانید روتور به چرخ متصل است و این فعل و انفعالات بر آن تاثیر میگذارد. برای یک ماشین که حرکت میکند غیرممکن است که روتور و چرخ در یک زمان کار نکنند.
وقتي در حال رانندگی باشید و در وضعيت اضطراري باشید. در چنین مواردی برای اینکه خودروی شما با دیگر خودروها یا عابران پیاده برخورد نکند و برای جلوگیری از تصادف باید خودرو را خیلی سریع متوقف کنید. همونطور که ميدانيم فقط ترمزها ميتوانند ماشين را متوقف کنند . بنابراین نباید به هیچ وجه نسبت به این قسمت از خودرو بی تفاوت بود.
توجه به این امر ضروری است تا بتوان از ترمز خودرو به بهترین وجه استفاده کرد و سیستم ترمز را در مناسب ترین شرایط نگه داشت. خودرو برای متوقف شدن نیاز به اصطکاک دارد و وظیفه لنتها تولید اصطکاک در سیستم ترمز است.
لنتها روی دیسکها متراکم میشوند و اصطکاک بین لنتها و دیسک سرعت خودرو را تا حد زیادی کاهش میدهد. آیا تا به حال به این فکر کرده باشید که چند بار در روز، هفته، ماه و سال لنتها روی دیسک فشرده میشوند؟ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که سایش لنتها و نیاز به جایگزینی مرتب آنها را نمیتوان نادیده گرفت. بهترین جایگزین برای لنت اورجینال خودرو میباشد که از طول عمر و کارایی بالاتری برخوردار هستند. برای خرید و مشاهده قیمت لنت ترمز ماشین میتوانید به وبسایت یدک یار مراجعه کنید.
روال کار ترمزهای سیلندری
ترمزهای سیلندری تنها در مدلهای قدیمیتر خودرو یافت میشود. این نوع ترمز شامل یک سیلندر دوار با کفشک ترمز در آن است. این دو جزء سرعت چرخ را کاهش میدهند و اصطکاک را در سیستمهای ترمز استوانه ای ایجاد میکنند. اصطکاک باعث میشود گازها و گرما در سیلندر جمع شوند و قدرت ترمز خودرو را کاهش میدهند. از ترمز سیلندری در خودروهای جدید به همین دلیل استفاده نمیشود. ترمزهای دیسکی بسیار قابل اعتمادتر از سیستمهای سیلندری هستند. چون لنتهای ترمز داخل جعبه فلزی جا نمیشوند.
دقت کنید که لنت ها باید خنک نگه داشته شوند. ترمزهای سیلندری هنوز هم میتوانند مورد استفاده قرار گیرند زیرا تنها بر روی چرخهای عقب استفاده میشوند. چرخهای عقب نیاز به نیروی ترمز چندانی ندارد.
انواع کالیپر ترمز
دو نوع اصلی کالیپر ترمز وجود دارد: کالیپر شناور و کالیپر ثابت. نوع شناور کالیپر را میتوان به عنوان کالیپر کشویی نیز شناخت. بررسی شباهتها و تفاوتهای بین کالیپرهای ترمز شناور و ثابت:
کالیپر ترمز شناور
کالیپرهای ترمز شناور دارای حرکت ورودی و خروجی هستند. این نوع کالیپر ترمز حداکثر دو پیستون در داخل روتور دارد. پیستون پس از فشار دادن پدال ترمز کل کالیپر را فشار میدهد و با کمک لنت ترمز باعث اصطکاک در هر طرف روتور میشود.
کالیپرهای ترمز ثابت
کالیپرهای ترمز شناور با انواع ثابت کاملاً متفاوت هستند. کالیپرهای ثابت حرکت نمیکنند اما کالیپرهای شناور از روال خاصی برای حرکت استفاده میکنند. کالیپرهای ثابت نیز پیستونهایی در سمت داخل و بیرون روتور دارند. معایب این نوع کالیپر ترمز قیمت بالای پیستونهای آن است. برخی از کالیپرهای ثابت در هر طرف بیش از دو پیستون دارند. هر روتور در واقع میتواند پیستونهای متعددی در اطراف خود داشته باشد. اما این تنها در صورتی امکان پذیر است که صاحب خودرو بتواند هزینههای آن را بپردازد.
روتور ترمز چیست
در مورد سیستم ترمز خودرو لازم است که مایع ترمز و لنت ترمز به طور منظم بررسی شود. روتور ترمز یکی از مهم ترین اجزای سیستم ترمز خودرو است که نقش کلیدی در توقف خودرو دارد.
بخش عمده ای از آسیبهایی که میتواند برای سیستم ترمز رخ دهد را میتوان با درنظر گرفتن بهترین زمان برای جایگزینی دیسکهای ترمز اجتناب کرد. این کار باید به درستی توسط تعمیرکار انجام شود. روتورهای ترمز (به آنها دیسک ترمز میگویند) باعث توقف چرخش خودرو و توقف کامل خودرو میشود. مانند سایر اجزای ترمز، انواع مختلفی از روتورهای ترمز وجود دارد.
دو نوع اصلی روتور ترمز وجود دارد:
- روتورهای ترمز حفرهدار
- روتورهای ترمز شکافدار
روتور حفرهدار
همان طور که از نام آن پیداست، این روتورها دارای سوراخهایی در سطح خود هستند. سوراخهای سطح روتورهای ترمز باعث میشوند که هر بخشی از سیستم ترمز را درگیر کنند. سوراخهای روی روتر ترمز به لنت کمک میکنند. این سوراخها به ماشین کمک میکنند تا متوقف شود.
اینکه بر روی سطح روتور سوراخ وجود دارد دلیل دارد. اولین و مهم ترین دلیل وجود سوراخ در روتور ترمز تخلیه گرما توسط آنها است. اگر گرما نتواند از سیستم ترمز خودرو تخلیه شود، این کار باعث کاهش ضخامت لنتهای ترمز میشود که متوقف کردن خودرو را دشوار خواهد کرد.
دلیل بعدی سوراخهای سطح روتور گاز ایجاد شده در سیستم ترمز است.
عیب یابی سیستم ترمز باید توسط کسانی که در این زمینه تخصص دارند انجام شود. لنت ماشین نیز باعث ایجاد گاز میشود.
گازی که در این قسمت وجود دارد روی قدرت ترمز تاثیر منفی میگذارد.
آخرین دلیل ایجاد سوراخ در سطح روتور ترمز آب است، وقتی با ماشین خود در باران یا در گودال آب رانندگی میکنید، آب میتواند وارد سیستم ترمز شما شود که در این صورت خودرو لغزنده میشود. البته با یاد داشته باشید که تعداد این سوراخها بدون استاندارد نیست و ضعیف شدن روتور در اطراف این سوراخها میتواند باعث شکسته شدن صفحه روتور شود.
روتور شکافدار
روتورهای ترمز شکافدار دارای شکاف بر روی سطح روتور هستند. از این شکافها برای انتقال گرما و آب و گاز استفاده میشود. همان طور که در بخش روی روتورهای ترمز حفرهدار گفتیم، روتورهای ترمز حفرهدار میتوانند ضعیف شوند و این باعث میشود که آنها بهویژه هنگامیکه وزن بار آنها افزایش مییابد در اطراف سوراخها بشکنند. اکثر رانندگان از روتورهای ترمز شکافدار استفاده میکنند. روتور ترمز شکافدار از روتور ترمز حفرهدار دوام بیشتری دارد.
اما نمیتوان گفت که این روتورها بهترین عملکرد را دارند
کالیپر ترمز در مقایسه با اندازه خودرو
نیروی اعمال شده توسط مقدار نیروی کالیپر ترمز در هنگام توقف خودرو تعیین میشود. به طور خاص، این مقدار به نیروی اعمال شده بر سطح روتور اشاره دارد. نیروی نگه داشتن قوی تنها در صورتی میتواند امکان پذیر باشد که مواد اصطکاک لنت ترمز عرض زیاد داشته باشند و موثر باشند. تعداد پیستونها نیز میتواند بر نیروی اعمال شده تأثیر بگذارد.
کامیونها و SUVها قطعا بزرگتر از اتومبیلهای معمولی هستند. آنها لوازم جانبی سنگین تر و لاستیکهای بزرگتر دارند. آنها میتوانند مسافران و محمولههای بیشتری را حمل کنند که منجر به افزایش وزن کلی آنها میشود. خوشبختانه کالیپرهای ترمز کامیون در حال حاضر در بازار در دسترس هستند. سطح تماس آن دو برابر کالیپرهای شناور استاندارد است.
هنگام مقایسه اتومبیلها و کامیونها تفاوتهای بیشتری بین آنها وجود دارد، بنابراین جوانب مثبت و منفی هر خودرو را بررسی کنید.
نشانههایی از کالیپرهای ترمز آسیب دیده
توجه داشته باشید این علائم برای حل مشکلات قبل از اینکه رخ دهند اهمیت دارد:
حرکت غیرطبیعی خودرو به دلیل کالیپر آسیب دیده
اتومبیل با کالیپر ترمز آسیب دیده گاهی اوقات موفق به حرکت در یک خط مستقیم نمیشود. هنگامیکه یک چرخ به دلیل کشش ترمز کندتر از چرخ دیگر باشد، خودرو تمایل دارد به سمت اطراف جاده حرکت کند. با ترمز گرفتن لرزش ممکن است رخ دهد, اما عوامل موثر تر در این سناریو وجود دارد.
صداهای عجیب از ماشین هنگام چرخش
در واقع وقتی پدال ترمز فشرده میشود این صداها بر روی چرخها شنیده میشود. این صداهای غیرطبیعی نشان دهنده آسیب در قسمت کالیپرهای ترمز هستند. کالیپر ممکن است شل شده باشد یا گیر کرده باشد. برای اثبات این که صدا میتواند نشانه ای از مشکلات در ماشین باشد، بررسی کنید که چرا یک فرمان میتواند هنگام چرخش صداهای عجیبی ایجاد کند. یک وسیله نقلیه میتواند در هنگام چرخش صدای ناله بدهد که باید دلایل آن بررسی شود.
نشتی روغن ترمز و کالیپر آسیب دیده
روغن ترمز در داخل یک ظرف لاستیکی مهر و موم شده است. با این حال، پوشش آنها ممکن است به دلیل گرمای ترمزها از بین بره. مهر و موم آسیب دیده و یا پوشش آسیب دیده قطعا میتواند باعث نشتی روغن ترمز شود.
چشمک زدن چراغ ترمز دستی
علت چشمک زدن چراغ ترمز دستی میتواند کالیبر آسیب دیده باشد که برای تشخیص مطمئن تر باشد بررسی بیشتری صورت بگیرد.
نحوه تعمیر و نگهداری کالیپر ماشین
وقتی صحبت از حفظ کالیپر ترمز میشود، برخی ایدهها به ذهن میرسد. اینها مواردی هستند که باید بررسی کنید:
قطعات کالیپر ترمز
لنتهای ترمز ضعیف ترین بخشهای کالیپر هستند. همانطور که انتظار میرود آنها پس از تماس مداوم با روتور در حال حرکت، پوسیده و آسیب دیده میشوند. لنتهای ترمز استفاده شده ظاهری نازک تر از ظاهر اصلی خود دارند. لنت ترمز آسیب دیده فقط نیاز به تعویض دارد، این تنها کاری است که شما میتوانید انجام دهید. چالش این است که پیستون باید قبل از جایگزینی لنتها از کالیپر خارج شود. همه کاری که شما نیاز است انجام دهید این است که با استفاده از ابزار مناسب پیستون را دوباره وارد کالیپر ترمز کنید. پیستون به صورت پیچ ساخته شده است، بنابراین شما نمیتوانید آن را به صورت دستی جدا کنید. برخی افراد ممکن است این کار را با انبردست انجام دهند، اما این ابزارها توصیه نمیشوند زیرا میتوانند به دستهای شما یا پیستونها و کالیپر آسیب برساند.
یک طرف ابزار کالیپر ترمز در بالای پیستون قرار دارد، در حالی که بخشهای دیگر چرخش را کنترل میکنند. با چرخاندن ابزار، پیستون به کالیپر برمیگردد.
تمیز کردن کالیپر
پینهایی که در کالیپر ترمز هستند اگر حالت چسبناک پیدا کنند باید آنها را تمیز کرد. گرد و غبار و زنگزدگی دو دلیل رایج است که کالیپراتورهای شناور مشکلات مکانیکی را با مشکل مواجه میکند. زمانی که کالیپر کثیف میشود نمیتواند لنت ترمز را از روتور جدا کند و اصطکاک بیشتری از آنچه لازم است را ایجاد میکند. در کنار این موارد، روتور از گرمای شدید رنج خواهد برد.
چه زمانی کالیپرهای ترمز خراب میشوند
به طور کلی، لنت ترمز و روتورها فرسوده شده و به مراتب بیشتر از کالیپرها نیاز به تعویض دارند. با این حال، یکی از “دلایل اصلی آسیب دیدن کالیپر ترمز“، رانندگی کردن با ماشینی است که لنتهای فرسوده یا روتورهای تاب برداشته دارد. هر دوی آنها (هم لنتهای فرسوده و هم روتورهای تاب برداشته) از دفع گرمای اصطکاک ایجاد شده در چرخهای ماشین ناتوان میمانند. وظیفه لنت و روتور است که گرما را دفع کنند و کوتاهی در ان که میتواند به کالیپرها آسیب برساند.
اگر لنتها نتوانند کالیپر را از گرمای بیش از حد محافظت کنند، ممکن است پیستون آسیب ببیند یا گرما از طریق پیستون به مایع روغن ترمز منتقل شود که میتواند باعث تحلیل رفتن آن شود. مورد دوم میتواند منجر به خرابی ترمز شود.
یک پیستون آسیب دیده، یا پیستون که خورده شده است، ممکن است در زمانی که به آن نیاز دارید گیر کند و به درستی کار نکند که بسیار خطرناک است. اگر پیستون در حالت جمع شده بچسبد، آن چرخ توانایی ترمز گیری خود را از دست میدهد. اگر هم در حالت درگیر و اصطلاحا گیرپاج بچسبد، چرخ به طور مداوم ترمز میکند تا زمانی که آزاد شود.
چه زمان باید کالیپر ترمز را عوض کرد
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که ندانید چه زمانی باید کالیپر ترمز خودرو خود را عوض کنید. این تقریبا سوالی است که برای همه دارندگان خودرو مطرح میشود.
اگر متوجه میشوید که خودروی شما هر یک از مشکلات زیر را دارد، باید در اسرع وقت کالیپر ترمز را عوض کنید:
- اگر پیستون جمع شده باشد و در نتیجه ترمز درگیر شود ، ممکن است ماشین ترمز ماشین به خوبی کار نکند و شما متوجه شوید که فاصله ترمز افزایش مییابد. با تجربه کردن این اتفاق یعنی درست کار نکردن ترمز باید بلافاصله به جمع شدن پیستون شک کنید. این اولین نشانه از خراب شدن کالیپر ترمز ماشین شما است.
- برعکس، یک پیستون درگیر باعث میشود که ماشین در هنگام رانندگی به سمت ترمز درگیر شده، کشیده شود. (توجه: گیرکردن کالیپر میتواند باعث کشیدگی ماشین به یک سمت شود، اما این کشیدن به یک سمت، میتواند دلایل احتمالی زیادی به جز این مورد نیز داشته باشد. از مشکل در جلوبندی ماشین گرفته تا مشکل در لاستیکهای ماشین). بنابراین کشیده شدن ماشین به یک سمت، دومین نشانه از نشانههای گیر کردن کالیپر ماشین است.
- نشانه دیگر گیرپاج کردن پیستون، زودتر از موعد خراب شدن لنت است. دلیل زودتر خراب شدن لنت هم گرمای بیش از حدی است که به دلیل درگیری یکسره آن به وجود میآید باعث میشود که لنت ترمز به سرعت فرسوده شود. هر یک از این علائم نشان دهنده نیاز فوری به پیگیری است.
- یکی دیگر از علائم خرابی کالیپر میتواند نشت مایع روغن ترمز باشد، زیرا ممکن است پیستون آسیب دیده دیگر به طور کامل آب بندی نشود. اگر مایع روغن ترمز زیادی از سیستم خارج شود، چراغ هشدار روی داشبورد توجه شما را به آن جلب میکند.
- نشانه دیگر خرابی کالیپر مشاهده ساییده شدن ناسازگار لنت است. اگر میران ساییده شدن لنت خود را به طور منظم با چشمان خود بررسی کنید، ممکن است متوجه سایش ناهموار و ناهمگون لنتها شوید، با مقایسه یک طرف روتور با طرف دیگر یا حتی چرخ چپ با چرخ راست. اگر سایش ناهمواری در لنتها دیده میشود، عملکرد کالیپر را بررسی کنید.
- با این حال یکی دیگر از نشانههای کالیپر مشکل دار، گرد و غبار بیش از حد ترمز روی یک چرخ نسبت به دیگری است.
- نشانه دیگر ایجاد صدا در چرخهای ماشین است. در نادرترین شکل خرابی، براکت کالیپر ممکن است شکسته شود و در هنگام درگیر شدن ترمزها باعث ایجاد صدای غلغلک شود. اگر این را شنیدید، فورا متوقف شوید و خودرو را به کار نگیرید.
نادیده گرفتن هر یک از این علائم میتواند آسیب پیش آمده را تشدید کند و در نتیجه هزینه و تلاش مورد نیاز برای رسیدگی به مشکل به تناسب افزایش مییابد. سعی کنید مشکل را در اسرع وقت خودتان بررسی کنید یا اگر تخصصی ندارید آن را توسط یک تکنسین واجد شرایط ارزیابی کنید.
کالیپر را باید زمانی که روغن نشت میکند عوض کرد
یکی از نشانههای خرابی کالیپر ترمز این است که نشت زیادی در بخش زیرین خودرو و روی چرخها و همچنین در محفظه موتور وجود دارد. اگر متوجه نشت روغن شدید باید کالیپر ترمز ماشین را بازرسی کنید و آن را جدی بگیرید.
کالیپر را زمانی عوض کنید که پدال ترمز خیلی سفت یا خیلی نرم شده
توجه داشته باشید که پدال ترمز نباید خیلی نرم یا سفت و سخت باشد. اگر پدال ترمز به این شکل بود حتما آن را بررسی کنید. همچنین دقت کنید که خود شما هم باید به اندازه به پدال ترمز نیرو وارد کنید. این نیرو نباید خیلی کم یا خیلی زیاد باشد
خودرویی با کالیپر بدون مشکل و سالم با کوچکترین لمس روی پدال ترمز متوقف خواهد شد. اگر برای اینکه ماشین خود را متوقف کنید نیاز باشد که بطور کامل به پدال ترمز فشار وارد کنید و آن را تا انتها پایین ببرید، این نشان میدهد که شما باید کالیپر خودرو را جایگزین کنید.
روشن شدن چراغ ترمز ماشین و چراغ چک ماشین از علائم زمان تعویض کالیپر
اگر چراغ ترمز خودرو دیدید و بررسی کردید که چراغ چک ماشین یا چراغ ترمز روی صفحه پشت فرمان یا روی مانیتور خودرو روشن است، این نشان میدهد که کامپیوتر مرکزی خودرو مشکلی را با سیستم ترمز خودرو تشخیص داده است. در این مرحله خود شما نمیتوانید مشکل ماشین را حل کنید و بهتر است از یک تعمیرکار بخواهید که سیستم ترمز شما را بدرستی بررسی کند.
زمان عوض کردن کالیپر وقتی ماشین پس از ترمز شروع به حرکت میکند
از دیگر نشانههای زمان جایگزینی و همچنین مشکلات سیستم ترمز و کالیپر میتوان به حرکت خودرو پس از ترمز اشاره کرد. اگر متوجه میشوید که خودروی شما پس از ترمز، راه درازی را به شیوه ای غیرمعمول بعد از ترمز گرفتن حرکت میکند، باید در اسرع وقت کالیپر ماشین و سیستم ترمز خود را به یک فرد واجد شرایط نشان دهید تا تصمیم بگیرد آن را عوض کند یا نه.
زمان عوض شدن کالیپر زمانی که صدای غیرمعمول از ماشین پس از ترمز کردن میشنوید
شنیدن صدای غیرمعمول و عجیب از سیستم ترمز در هنگام ترمز کردن چیز دیگری است که باعث خرابی کالیپر و کل سیستم میشود. زیرا احتمال آسیب دیده بودن کالیپر ترمز وجود دارد.
پیستون کالیپر ترمز جلو و عقب ماشین
پیستون کالیپر ترمز عقب از نوع دیسک است و معمولاً به دلیل ترمز دستی از نوع دوار است. این بدان معنی است که پیستون ترمز زمانی که باز میشود و توسط ترمز دستی استفاده میشود به طور خودکار میچرخد و رگلاژ میشود و به آرامیخارج میشود. بنابراین در هنگام عوض کردن لنتهای عقب باید از ابزار خاصی برای جمع کردن پیستون از کالیپر ترمز استفاده کرد و پیستون باید در جهت عقربههای ساعت چرخانده و فشار داد تا به طور کامل جمع شود و این کار نباید تنها با فشار انجام شود. برای راحتی، پیچ تهویه ترمز را بهتر است کمیشل کرد و باید به گردگیر لاستیکی پیستون کالیپر ترمز، گریس سیلیکونی یا اسپری مالید تا گردگیر پیستون در طی چرخاندن و جمع شدن در هم نپیچد و آسیب نبیند.
این که آیا شما لنتها را عوض میکنید و یا آن را به تعمیرکار واگذار میکنید، این را درباره ترمزهای عقب به یاد داشته باشید. پیستون کالیپر ترمز جلویی این مدلی نیست و از نوع ساد و فشاری است، با هل دادن ابزار و فشار دادن به سمت داخل جمع میشود.
فراموش نکنید که لاستیک اطراف پیستون کالیپر ترمز باید قبل از سفت شدن و بازگشت آن با کمیگریس سیلیکونی تمیز و آغشته شود.
آچار مخصوص تعویض کالیپر ترمز
لنتها قطعات تعویضی هستند. یعنی آنها بعد از مدتی استفاده باید تعویض شوند. علت خراب شدن آنها این است که با هر بار ترمزی که گرفته میشود و لنت با روتور که در حال چرخش است تماس پیدا میکند از ضخامت آن کم میشود یا به عبارتی ساییده میشود. این ساییده شدن باعث نازک شدن آن میشود و در این شرایط باید لنت بعد از مدتی عوض شود. برای جبران این سایش، پیستون داخل کالیپر از سیلندر بیرون میآید و لنت را بیشتر و بیشتر روی روتور فشار میدهد. همانطور که گفتیم در این شرایط لنتها را باید عوض کنید. اگر پیستونهای کالیپر بیرون زدگی پیدا کنند عوض کردن لنت یا درآوردن آن را سخت و دشوار میکنند. در این حالت پیستون باید به جایگاه اصلی خود بازگردانده شود. اين مرحله زمانی است که جعبه ابزار مخصوص این کار مورد استفاده قرار میگیرد.
کار آچار کالیپر چرخاندن پیستونها به داخل کالیپر است تا لنتها به راحتی برداشته و جایگزین شوند. پیستون حالتی مانند پیچ سفت شده دارد و برای اینکه آن را عقب بدهید باید آن را پیچ بدهید.
البته این کار را میتوان با یک جفت اهرم انجام داد اما این کار توصیه نمیشود. زیرا با این کار شما میتوانید به پیستون، کالیپر و حتی دست خود صدمه بزنید.
طرز کار آچار کالیپر به این شکل است که از یک طرف به پیستون متصل میشود و در آنجا ثابت میشود و از طرف دیگر دسته ای دارد که میتواند حول آن بچرخد. با چرخاندن دسته آزاد پیستون به سر جای خود در کالیپر بازمیگردد. باید دقت کنید که پین روی کالیپر شناور چسبناک نباشد در این شرایط باید آن را بررسی و تعمیر کرد. چسبناک شدن پین معمولا به دلیل گرد و غبار رخ میدهد. همچنین اگر این قطعه زنگ بزند نیز این مشکل بوجود میآید.
هنگامیکه این اتفاق میافتد، حتی اگر پای خود را از پدال ترمز بردارید، کالیپر قادر نخواهد بود لنت روتور را به طور کامل شل کند و اصطکاک ادامه خواهد یافت. ساییده شدن لنت در این شرایط اتفاق میافتد. همچنین این شرایط مصرف سوخت را نیز زیاد میکند. و روتور را زمانی که دما بیش از حد بالا رود، کج میکند.
توجه به این نکته مهم است که این مشکلات در مورد تمام کالیپرهای ترمز صدق نمیکند.
کالیپر در ترمز موتورسیکلت
از آنجایی که موتورها از ماشینها کوچکتر هستند درنتیجه برای متوقف شدن نیروی کمتری نیاز دارند. با این اهمیت سیستم ترمز یک موتورسیکلت مهم تر از خودروهای دیگر است. علتش چيست؟ بله چون یک موتورسوار بر روی یک وسیله بدون حفاظ در حال حرکت است و حتی یک تصادف کوچک میتواند برای او کشنده باشد.
در هنگام رانندگی موتورسیکلت اجتناب از تصادفات بسیار مهم است. کالیپر ترمز در موتورسیکلت باید کم وزن و کوچک باشد. کالیپرهای ترمز موتورسیکلت بر خلاف کالیپرهای خودرو و کامیون باید کوچک باشد تا وزن موتورسیکلت را زیاد نکند و مزاحم سوار کار نشوند.
مواد مورد استفاده در ساخت کالیپر ترمز موتور آلومینیوم است. آلومینیوم وزن سبکی دارد و جنس آن ضد زنگ است.
آلومینیوم ماده ای است که در ساخت کالیپر ترمز استفاده میشود. زیرا این ماده سبک است و برای موتورسیکلت مناسب است. همچنین آلومینیوم ضد زنگ است. البته برخی موتورسیکلتها بزرگتر و قوی تر از سایر موتورسیکلتها هستند و بدیهی است که به نیروی ترمز بیشتر نیاز دارند. ترمزی که در موتورسیکلتهای سبک به کار میرود ترمز کاسهای است. موتورها بر روی چرخ جلوی خود ترمز دیسکی دارند. هرچه تعداد پیستونها برروی کالیپر بیشتر باشد قدرت بازدارندگی ترمز بیشتر است. به همین دلیل موتورها می توانند برای بالابردن توان بازدارندگی تعداد این پیستونها را تا ۱۲ عدد در هر کالیپر برسانند. البته میتوان از ۲ یا ۴ پیستون هم استفاده کرد.
البته موتورسیکلتهای سبک نیازی به نیروی ترمز چندانی ندارد اما همان طور که قبلا گفتیم داشتن ترمز قوی ایده بدی در هنگام رانندگی یک وسیله نقلیه سریع و محافظت نشده نیست.
سیستم تعلیق و چرخ جلو در موتورسیکلت توسط دوشاخه سر جای خود نگه داشته میشوند. دوشاخه هم یک قاب فلزی است و فرمان را در جای خود نگه میدارد. کالیپرها با یک تعدادی پیچ به دوشاخه متصل می شوند. پیچهایی که به روتور وصل میشوند با آن زاویه قائمه میسازند.
در سالهای اخیر با رشد محبوبیت ترمزهای دیسک شعاعی، کالیپرها با استفاده از پیچهای موازی با سطح روتور کمیدورتر از دوشاخه قرار گرفتند. از آنجا که کالیپر یک موتورسیکلت بیشتر از کالیپر یک خودرو قابل مشاهده است و شاید بیشتر از سایر اجزای موتورسیکلت قابل توجه باشد، ظاهر آن برای بسیاری از موتورسواران مهم است.
برخی از افراد به رنگ کالیپر ترمز اهمیت میدهند و آن را رنگ میکنند. فروشگاههای ابزارموتورسیکلت رنگهای مخصوص این کار را دارند. رنگ نقره ای روشن اگرچه زیبا و جذاب است، اما گرمای تولید شده در کالیپر را در خود نگه میدارد و این گرما در نهایت باعث میشود ترمز ببرد.
روتور ترمز در موتور
روتورهای ترمز موتورسیکلت بسیار شبیه به روتورهای ترمز ماشین هستند. هنگامیکه ترمز اعمال میشود، روتورهای ترمز چرخها را متوقف میکنند که در این صورت لنتهای ترمز چرخش چرخها را کاهش میدهند. بر روی یک موتورسیکلت، ترمزهای جلو و عقب خودرو جداگانه عمل میکنند.
بیشتر موتورسیکلتهای امروزی روتور ترمز حفرهای دارند. از آنجا که روتورهای ترمز موتورسیکلت راحت تر از روتورهای ترمز خودرو قابل مشاهده هستند، دیده میشود که بیشتر موتورسیکلتها شامل روتورهای ترمز حفرهای هستند.
در مقایسه با سیستم ترمز خودرو که برای کاهش سرعت یا توقف هر چهار چرخ بصورت هماهنگ عمل میکند، بیشتر موتورسیکلتها کنترل مستقل و دستی برای ترمز چرخهای جلو و عقب دارند.
در موتورسیکلتها ترمز جلویی مؤثرتر است و نقش مهم تری در توقف کامل موتور دارد. بدیهی است که روتورهای ترمز موتورسیکلت بخشی از اجزا ایمنی موتور هستند.
کالیپر ترمز کامیون
هیچ انکاری وجود ندارد که کامیونها و خودروهای شاسی بلند گاهی اوقات بزرگ یا بسیار بزرگ هستند. با افزایش اندازه، سرعت ماشین نیز افزایش مییابد و این بدان معناست که کامیونها و شاسی بلندها نسبت به یک خودروی عادی به نیروی ترمز بیشتری نیاز دارند. این ماشینها قدرت توقفي که احتياج دارند را از کجا ميگيرند؟
مطمئنا از کالیپر ترمز کامیون برای این کار استفاده میکنند. برای سنجش میزان نیروی توقف کالیپر از نیروی بازدارندگی آن استفاده میشود. نیروی بازدارندگی میزان نیرویی است که به روی روتور اعمال میشود. میزان نیروی توقف رابطه مستقیم با تعداد پیستونها و سطح تماسی که لنتهای روتور دارد بستگی دارد
هرچه قدرت بازدارندگی کالیپر بیشتر باشد، موتورسیکلت یا ماشین خیلی زود و با کیفیت بهتری متوقف میشود. در اکثر کامیونها از کالیپرهای شناور استفاده میشود. این کالیپرها توانایی زیادی در نگه داشتن وسیله نقلیه هنگام ترمز دارند.
با بزرگتر شدن سایز لاستیک قدرت کالیپر هم باید بیشتر شود. همچنین کامیونهایی که بار زیاد و سنگین حمل میکنند هم نیاز به کالیپرهای قدرتمندتری دارند. این کالیپرهای فابریک کارخانه قادر به فراهم کردن نیروی کافی برای توقف کامیون نخواهند بود.
شما میتوانید کالیپرهای متفاوت از بازار تهیه کنید. کامیون تحویل داده شده از کارخانه دارای کالیپرهایی با منطقه تماس بین پیستون و روتور حدود ۵۰۰۰ میلی متر مربع است. کالیپرهایی در بازار وجود دارد که این سطح از تماس را دو برابر میکند و به راحتی نیروی محدود کننده مورد نیاز برای یک کامیون سنگین را فراهم میکنند.
یکی از اجزای ترمز که با سرما و گرما زیاد در ارتباط هستند کالیپرها هستند. ترمزها زمانی که خیلی گرم یا داغ میشوند بریده میشوند. هوارسانی و خنک شدن کالیپر بسیار مهم است به طوری که ترمزها همیشه به خوبی کار میکنند. بزرگ بودن سطح روتور ترمز هرچه بزرگتر باشد این سطح زودتر خنک میشود و یا تولید میشود. کامیونها و شاسی بلندها تنها خودروهایی نیستند که نیاز به تجهیزات ترمز ویژه دارند. البته در خودروهایی مثل کامیون و شاسی بلند کالیپرها کار سختی برعهده دارند.
روتور ترمز در کامیون
از آنجا که کامیونها بسیار بزرگ و سنگین هستند، روتورهای ترمز برای آنها بسیار مهم هستند. کامیونها برای متوقف کردن کامل به انرژی زیادی نیاز دارند. کاهش یا توقف کامل یک خودروی سنگین باعث اصطکاک زیادی خواهد شد.
اصطکاک تولید شده بین لنت ترمز و روتور گرمای زیادی تولید میشود. وزن بالا و گرما به این معنی است که روتور ترمز در کامیونها و خودروها تحت فشار بیشتری قرار میگیرد.
با وجود فشارهای زیاد بر کامیونها، هنوز شباهت زیادی به اتومبیلها و کامیونهای کوچک وجود دارد. روتورهای ترمز کامیونی معمولاً از آهن یا فولاد ساخته میشوند و بزرگتر از روتورهای ترمز خودرو هستند. روتورهای ترمز کامیونی نیاز به نگهداری بیشتری نسبت به اتومبیلهای کوچک دارند. با توجه به تحمل وزن زیاد روتور کامیون، لنت ترمز بر روی آنها سریع تر از ساییده میشود؛ اگر لنت کامیون بررسی نشود و یا در زمان مناسب عوض نشود، آنها روتور ترمز را از بین میبرند.
کالیپر با توان زیاد
ماشینهای مسابقه ای در ابتدا طوری طراحی شده بودند که از ترمزهای دیسکی استفاده میکردند. همه میدانند که اتومبیلهای مسابقه ای خیلی سریع حرکت میکنند، از سوی دیگر به شتاب سریع نیاز دارند. هنگامیکه مسابقه با خودرو تازه بوجود آمده بود و بیشتر اتومبیلها مجهز به ترمز کاسه ای بودند، شکستن ترمز باعث تصادفات زیادی در پیست میشد.
ترمزهای دیسکی بهتر سرد و هوارسانی میشوند و به این ترتیب فشار مولد گرما را از بین میبرند و امکان شکستن ترمز را از بین میبرند. با گذشت زمان این ترمزهای قدرتمند بر روی خودروهای سواری نیز به کار گرفته شدند. امروزه حتی در اتومبیلهای ارزان قیمت نیز از آنها استفاده میشود.
با این حال، خودروهای با کارایی بالا هنوز مصرف کنندگان اصلی ترمزهای قوی هستند و تنوع طرحهای کالیپر ترمز به فراهم کردن قدرت ترمز بیشتر کمک میکند. البته محدودیتهایی برای ترمز و کالیپر و نیروی متوقف کننده آنها وجود دارد اما به هر حال باید بتوانند خودرو را از حرکت باز دارند. عملکرد ترمز نیز به شدت به میزان چسبندگی لاستیکها به سطح جاده نیز بستگی دارد و نیروی ترمز و کالیپر نمیتواند از محدوده خاصی تجاوز کند.
نحوه قوی کردن کالیپر
برخی از عواملی که عملکرد کالیپر ترمز را بهبود میبخشند، موارد زیر هستند:
بزرگ کردن پیستونها: هر چه پیستونها بزرگتر باشد، سطح تماس با لنت بزرگتر میشود و نیروی توقف اعمال شده به روتور بیشتر میشود.
پیستونهای بیشتر: کالیپرهای شناور تنها یک پیستون در سطح داخلی خود دارند. کالیپرهای ثابت دارای دو پیستون هستند که در هر طرف روتور قرار دارند. کالیپرهای با کارایی بالا میتوانند پینهای متعددی در هر طرف روتور داشته باشد. کالیپرهای شش پیستونی بسیار رایج هستند و حتی شایعاتی مبنی بر آمدن کالیپرهای دوازده پیستونی به بازار وجود دارد. افزایش تعداد پیستونها باعث افزایش نیروی متوقف کننده کالیپر میشود.
خنک نگه داشتن: میتوان گفت ترمز ابزاری است که حرکت را به گرما تبدیل میکند. با کند شدن سرعت خودرو، انرژی جنبشی باید از بین رود و بیشتر آن به گرما تبدیل میشود. اصطکاک بین لنت و روتور، گرما را دقیقاً به همان شیوه ای تولید میکند که یک کبریت با کشیده شدن روی قوطی کبریت گرما تولید میکند. اگر گرمای بیش از حد تولید شود، ترمز ضعیف میشود و اثر خود را از دست میدهد. بنابراین هر چه کالیپرها بهتر تهویه شوند و خنک تر نگه داشته شوند، بهتر کار میکنند. از سوی دیگر هر چه سطح روتور پهنتر باشد، گرمای بیشتری توزیع میشود و از بین رفتن آن آسانتر میشود.
کالیپرهای قطر دیافراگی: هنگامیکه سطح روتور گرم میشود، باید نیروی توقف پیستونها افزایش یابد تا ترمز ضعیف نشود. اگر کالیپر پیستونهای متعددی داشته باشد، سطح روتور توسط پیستونهای جلوی کالیپر گرم خواهد شد. هنگامیکه کالیپرهای پیستون عقب نیز روتور را فشار میدهند، روتور بیشتر گرم میشود، بنابراین بهتر است پیستونهای داخلی کالیپر بزرگتر باشد. کالیپرهای قطر دیافراگی یا Differential Bore دارای پیستونهای کوچکتر در جلو و پیستونهای بزرگتر در پشت هستند. این فناوری میتواند قدرت توقف کالیپر را افزایش دهد. اتومبیلهای کوچکتر که معمولاً با سرعتهای بالا حرکت نمیکنند، نیازی به این افزایش قدرت ندارند. بنابراین هر چه یک خودرو قدرتمندتر و سریعتر باشد، به کالیپرهای با عملکر بالا آن نیاز دارد.
علائم خرابی کالیپر ترمز
با گذشت زمان، پس از چندین کیلومتر استفاده از خودرو به دلیل گرمای تولید شده در سیستم ترمز، ضخامت کالیپر کاهش مییابد که این کار کارایی آن را مختل میکند. همچنین اگر برای مدت طولانی از خودرو استفاده نکنید، این قسمت دچار خوردگی و زنگ زدگی خواهد شد. موارد زیر از “علائم خرابی کالیپر ماشین” هستند.
- نشتی مایع ترمز
- کشیدن ماشین به جلو
- صدای غیرمعمول از وسیله نقلیه
- روشن شدن چراغ ترمز
- روشن شدن چراغ چک ماشین
- حرکت ماشین پس از ترمز
طرز عوض کردن کالیپر ماشین
پس از مشاهده نشانههای شکستن و خراب شدن کالیپر ترمز، این قسمت باید عوض شود یا تعمیر شود. ابتدا باید پیچ لنت ترمز را باز کرد. این پیچ به صورت تاشو باز میشود ابتدا پیچها را باز کنید و لنتها را درآورید، پس از درآوردن لنتها دوباره پیچها را ببندید قبل از اینکه کالیپر را باز کنید ابتدا پیچ بانجو را از سگدست شل کنید. این پیچ شل میشود تا مقداری مایع ترمز بیرون بریزید و دوباره آن را ببندید. سپس دوتا پیچ براکت کالیپر را با آچار شل کنید و با استفاده از آچار بکس آن را باز نمایید. در این مرحله باید کالیپر را طوری قرار دهید که به شلنگ ترمز فشاری وارد نشود. در این مرحله دیسک را با دو مهره قفل کننده ببندید زیرا در صورت ثابت نماندن آن سرجایش کار عوض کردن سخت میشود. در این بخش کالیپر جدید را جایگزین کنید و پیچها را دوباره سرجای خود ببندید. بهتر است در این مرحله واشر مسی را هم عوض کنید. با قرار گرفتن لنتها سر جای خود کالیپر را ببندید و پیچها را سفت کنید. برای هواگیری ترمز پیچ بالای پیچ بانجو را شل کنید. با خارج شدن روغن ترمز از این قسمت هوای داخل آن نیز بیرون میرود.
نکات مهم نگهداری از کالیپر ترمز
به مرور زمان که لنتهای ترمز خودروی شما فرسوده میشوند، کالیپر ترمز باید در مرکز روتور بماند تا فشار یکنواخت به دو طرف آن ایجاد شود. راههای مختلفی وجود دارد که سازندگان این کار را انجام میدهند، و برخی از سازندگان، بهتر بلدند کاری کنند که برای جبران ساییده شدن لنت، کالیپر در جای درستی قرار بگیرد. هنگامی که سرویس ترمز انجام می شود، همیشه ترمز باید گریس کاری شود. باید با دمای بالا آن را تمیز کرده و چرب کنید تا به بهترین نحو تمیز شود. اگر لنت ترمز به درستی روغن کاری نشود، کالیپر میتواند در یک موقعیت قفل شوند و در نتیجه تنها یک لنت فشار مناسبی روی روتور وارد میکند.
در صورت امکان، روکش محافظ گرد و غبار پیستون کالیپر و دو پین کشویی آن را بررسی کنید. این روکشهای انعطاف پذیر از آلودگی و رطوبت ناشی از رسوب عملکرد قطعات مرتبط جلوگیری میکنند. هر گونه آسیب یا پارگی در این روکش ها باید به سرعت برطرف شود، در غیر اینصورت باید منتظر باشید که کثیفی و خوردگی باعث گیر کردن قطعات شود. در صورتی که مهارتی در کار خود دارید، میتوانید کالیپر ترمز را جدا کنید، قطعات را تمیز کنید و روکش ها را تعویض کنید. با این حال، این کار را در اکثر تعمیرگاه های خودرو انجام میدهند، بنابراین رایج ترین کار، تعویض کامل کالیپر و لنت ماشین است.
خرید کالیپر ترمز ماشین
نکاتی که برای خرید کالیپر ترمز باید به آن دقت کنید در لیست زیر آورده شده است:
- ابتدا ماشین خود را به برخی از تعمیرکاران نشان دهید و از آنها مشورت بگیرید.
- به دنبال قطعات و کالیپر غیر اصلی و ارزان نباشید.
- اکثر بسته بندیهای قطعات خودرو در کارتونهای کاهی و با لگوی خودرو، شماره فنی و شماره سریال و مشخصات جنس میباشند.
- همه کالیپرها دارای براکت نصب هستند.
با توجه به بررسی که از کالیپر ترمز انجام شد و آشنایی که با اهمیت این قطعه پیدا کردید، لازم است در صورت خرابی کالیپر ترمز، سریعاً آن را تعویض کنید.
فروشگاه اینترنتی یدک یار با ارائه کالیپر ترمز برای خودروهای مختلف سعی بر این دارد که نیاز شما صاحبان خودرو را برطرف کند. علاوه بر این، بعد از خرید کالیپر ترمز ماشین از وب سایت یدک یار مزیت هایی همچون ضمانت اصالت و کیفیت کالا، تضمین سلامت فیزیکی کالا و ارسال سریع به شما تعلق خواهد گرفت.
همچنین شما می توانید برای دریافت مشاوره رایگان با کارشناسان یدک یار تماس بگیرید تا کارشناسان یدک یار شما را برای انتخاب کالیپر ترمز ماشینتان یاری نمایند.
با تشکر از اینکه ما را تا پایان این مقاله همراهی کردید، خوشحال می شویم که اگر دیدگاهی راجع به کالیپر ترمز دارید در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.