بررسی علت سفت بودن کلاچ ماشین + راه نرم کردن کلاچ خودرو

آیا پدال کلاچ ماشین شما سفت است؟ آیا در عوض کردن دنده مشکل دارید؟ اگر چنین است، کلاچ ماشین شما نیاز به سرویس دارد. کلاچ (Clutch) بخش مهمی از هر خودرویی است که دارای گیربکس دنده‌ای می باشد. ما در این مقاله به بررسی “علت سفت بودن کلاچ ماشین” خواهیم پرداخت تا بدانید چرا فشار دادن پدال کلاچ انقدر سخت است و دنده خودرو به خوبی جا نمی رود.

اما قبل از هر چیز ابتدا اجازه دهید به اصول اولیه بپردازیم. هنگامی که پدال کلاچ را فشار می دهید، فشار هوا به دیافراگمی وارد می شود که به کلاچ فشار می آورد. فشار باعث ایجاد اصطکاک در کلاچ می شود زیرا روی صفحات فلزی ساییده می شود. وقتی پای خود را از روی پدال رها می کنید، این فشار هوا آزاد می شود و می توانید بدون هیچ مقاومتی از جانب موتور، خودرو را به جلو یا عقب ببرید.

گشتاور تولید شده توسط موتور خودرو در صورت ایستادن خودرو ناچیز است. برای حرکت با ماشین دنده‌ای باید پدال کلاچ را فشار دهید. نیروی موتور باید از طریق گیربکس که بار را به تدریج تحمل می کند به چرخ ها منتقل شود. این همان کاری است که کلاچ انجام می دهد. لحظه‌ای که پدال کلاچ را رها می کنید، گیربکس ماشین شما شروع به تحمل بار می کند و به آرامی حرکت می کند.

چرا کلاچ ماشین سفت است

کلاچ ماشین مانند هر قسمت دیگری از خودرو دارای عمر مشخصی است و بعد از استفاده طولانی مدت دچار فرسودگی و خرابی می شود. سفت بودن کلاچ ماشین معمولاً به دلیل مشکلات مکانیکی و فرسودگی ناشی از استفاده طولانی مدت اتفاق می افتد. معمولاً کابل های کلاچ به مرور زمان فرسوده می شوند یا اینکه تنظیمات آن بهم می خورد که می تواند منجر به سفت شدن پدال کلاچ ماشین شود. به طور کلی علت های مختلفی در این مورد دخیل هستند که در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد.

علت سفت شدن کلاچ و جا نرفتن دنده

علت سفت شدن کلاچ و جا نرفتن دنده عبارتند از:

آسیب دیدن شفت گیربکس

در گیربکس شفتی وجود دارد که به دنده متقاطع معروف است. این قطعه فشار را از پای شما به قسمت دیگری به نام یاتاقان آزاد کننده کلاچ منتقل می کند. این عمل کلاچ را جدا می کند، بنابراین اگر دچار آسیب دیدگی یا فرسودگی شود، می تواند منجر به سفت شدن پدال کلاچ موقع فشار دادن آن شود. علاوه بر این، خرابی شفت گیربکس می تواند عملکرد کل سیستم گیربکس خودرو را تحت تاثیر قرار دهد.

پدال کلاچ نیاز به تنظیم دارد

اگر پدال کلاچ سفت شده است، ممکن است فقط نیاز به تنظیم داشته باشد چراکه با گذشت زمان پدال کلاچ می تواند از تراز خارج شود. برای تشخیص این موضوع و تنظیم پدال کلاچ می توانید خودرو را برای سرویس به مکانیکی ببرید زیرا تنظیم پدال کلاچ کاری ظریف است که افراد متخصص از پس آن بر می آیند.

شل شدن کابل کلاچ

اکثر خودروهای دنده‌ای دارای کابل کلاچ می باشند که این به شما امکان می دهد دنده را عوض کنید. با این حال، اگر کابل کلاچ دچار کشیدگی شده باشد، ممکن است شل شود که در این مواقع سفتی پدال کلاچ حس خواهد شد.

خرابی اتصال کلاچ

اتصال کلاچ اجازه می دهد تا کلاچ و گیربکس باهم کار کنند. علاوه بر این، اتصال نیروی اعمال شده روی پدال را چند برابر می کند. فرسودگی اتصال کلاچ به این معنیست که جدا کردن کلاچ بسیار دشوار خواهد بود که از این رو پدال کلاچ دچار سفتی خواهد شد.

خرابی سیلندر کلاچ

سیلندر نگهدارنده کلاچ و سیلندر اصلی کلاچ باهم کار می کنند تا وقتی روی پدال کلاچ فشار می دهید، کلاچ را جدا کنید. اگر سیلندر نگهدارنده کلاچ خراب باشد، تعویض دنده دشوارتر خواهد شد و پدال کلاچ به سختی تا انتها فشار داده می شود.

کم بودن مقدار واسکازین

مسئله دیگر این است که اگر گیربکس ماشین شما روغن واسکازین کمی داشته باشد و یا این مایع دچار آلودگی شده باشد، قطعاً بر سیستم کلاچ ماشین شما تاثیر می گذارد. این مسئله همچنین می تواند مشکلاتی را در سایر اجزای سیستم گیربکس ایجاد کند. اگر مقدار واسکازین در خودروی شما کم باشد، ممکن است کلاچ زودتر از آنچه باید درگیر شود که سپس احساس کنید پدال کلاچ سفت می شود. اگر علت سفت بودن کلاچ ماشین به خاطر کم بودن مقدار واسکازین باشد، تنها کاری که باید انجام دهید این است که روغن واسکازین را تعویض کنید تا سفتی پدال کلاچ برطرف شود.

خرابی دیسک و صفحه کلاچ

صفحه کلاچ با دیسک و فلایویل کار می کند تا درگیری و جدا شدن با گیربکس را کنترل کند. این قطعات باعث می شوند دنده ها به درستی و راحتی تعویض شوند. دیسک و صفحه کلاچ ماشین در طول عمر خود اصطکاک و فشار زیادی را تحمل می کند تا به درستی کار کند. همانطور که مواد اصطکاک فرسوده می شوند، وقتی پدال کلاچ را فشار می دهید، احساس سفتی و سختی ایجاد می شود.

خرابی محور توپی پدال کلاچ

محور توپی برای ایجاد عملکرد نرم پدال کلاچ ساخته شده است. وقتی پدال کلاچ را به سمت پایین فشار می دهید، محوری توپی چیزی است که آن را کاملاً حرکت می دهد. با گذشت زمان، محور توپی پدال کلاچ ممکن است دچار آسیب دیدگی و فرسودگی شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، متوجه خواهید شد که برای فشار دادن پدال کلاچ به نیروی بیشتری نیاز دارید.

نرم کردن کلاچ

سفت بودن کلاچ باعث خواهد شد که تعویض دنده به سختی انجام گیرد و مشکلاتی را برای راننده ایجاد کند. نرم کردن کلاچ یکی از راه‌های برطرف کردن مشکل سفتی کلاچ است که معمولاً‌ این کار با تنظیم سیم کلاچ صورت می گیرد.

برای نرم کردن کلاچ با روش تنظیم سیم کلاچ ابتدا باید ماشین خود را خاموش کنید و ترمز دستی را فعال کنید. سپس به سراغ پدال کلاچ خودرو بروید و کابل پشتی کلاچ را پیدا کنید. کابل پشتی کلاچ دارای یک سیم بلند است که در انتهای آن دو عدد مهره وجود دارد که شما با استفاده از این دو مهره می توانید تنظیمات را انجام دهید و فضای اطراف پدال را تنظیم کنید. با باز و بسته کردن این مهره‌ها پدال کلاچ را حرکت دهید تا بتوانید سفتی و نرمی پدال را تنظیم کنید.

با این روش خواهید توانست که نرم کردن پدال کلاچ را انجام دهید ولی توصیه ما این است که پدال کلاچ را به صورت استاندارد (نه خیلی سفت و نه خیلی نرم) تنظیم کنید تا ایمنی شما و سایر افراد در حین رانندگی به خطر نیفتد.

همچنین لازم به توضیح است که در بازار بعضی از پکیچ‌های آماده تحت عنوان نرم کننده کلاچ وجود دارد که داخل آنها یکسری از قطعات وجود دارد و با افزایش طول بازو اهرم کلاچ، باعث نرم شدن پدال کلاچ خواهد شد.

معایب نرم کردن کلاچ

نرم کردن کلاچ به صورت دستی اگر به صورت استاندارد انجام گیرد معایب خاصی را به همراه ندارد اما استفاده از نرم کننده‌های کلاچ عواقبی را به همراه خواهد داشت. همانطور که اشاره شد، این نرم کننده ها با افزاش طول بازو اهرم کلاچ، پدال را نرم تر خواهند کرد. با توجه به اینکه طول بازو افزایش پیدا می کند ولی همچنان تکیه گاه اهرم تغییر نمی کند، دامنه حرکت بلبرینگ کلاچ کمتر خواهد شد و فاصله‌ای که بین بلبرینگ کلاچ و دیسک و صفحه وجود دارد (۲ الی ۳ میلیمتر) به دلیل استفاده از نرم کننده کلاچ کمتر خواهد شد. همین کاهش فاصله می تواند باعث ساییدگی و برخورد دائمی بلبرینگ کلاچ و دیسک و صفحه شود و نتیجه استهلاک این دو قطعه را به بالاترین حد برساند.

کلام پایانی

همانطور که در بالا ذکر شد، علت سفت بودن کلاچ ماشین به دلایل مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد. بعضی از این مشکلات را شما می توانید به راحتی حل کنید تا مشکل سفت بودن کلاچ ماشین برطرف شود. اما بیشتر مشکلات به گونه‌ای هستند که نیاز به افراد متخصص دارند تا با تعویض یا تعمیر، مشکل سفتی کلاچ را حل کنند. به همین منظور توصیه می کنیم اگر به دنبال حل مشکل سفت شدن پدال کلاچ هستید خودرو را به مکانیکی ببرید.

با تشکر از اینکه ما را تا پایان این مقاله همراهی کردید، اگر تجربه‌ای راجع به علت سفت بودن کلاچ ماشین دارید خوشحال می شویم دیدگاه های خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.