سگ دست چیست؟
سگ دست نامی آشنا برای بسیاری از افرادی است که با قطعات مختلف خودرو آشنایی دارند و شامل قطعه ای است که وزن کابین خودرو به چرخ ها بر روی زمین را بر عهده دارد. این قطعه بر روی اکسل ماشین و یا سیبک قرار گرفته و مانند یک لولا عمل می کند و دیسک های ترمز و کمک فنر های ماشین را به یکدیگر وصل می کند.
سگ دست یکی از اجزای جلوبندی خودرو است. اگر جزئی تر به قضیه نگاه کنیم یکی از قطعات سیستم چرخ ماشین است که وظیفه انتقال دادن وزن کابین خودرو به چرخ ها به زمین را بر عهده دارد. سگ دست روی اکسل ماشین یا سیبک ماشین قرار میگیرد و باعث میشود که چرخهای ماشین بتوانند هول محور اکسل یا سیبک حرکت کند. در واقع سگ دست مانند یک لولا است است که دیسکهای ترمز و کمک فنرهای ماشین را به همدیگر متصل میکند. می توان سگ دست را مهمترین قسمت جلوبندی یک ماشین به حساب آورد چرا که قسمتهای زیادی از سیستم چرخ تعلیق بر روی همین سگ دست بسته میشود.
وظایف سگ دست
- وظیفه نگه داری چرخهای خودرو را برعهده دارد
- سگ دست دیسکهای ترمز، توپیهای چرخ و فرمان را به یکدیگر متصل میکند
- سگ دست برای چرخیدن چرخهای خودرو روی محور فرمان و در مسیری که راننده میخواهد، لازم است
- چرخهای خودرو را حول محور خودش یاتاقان بندی میکند.
سگ دست در چرخ جلو و عقب
متناسب با نوع خودرو اندازه چرخ، اندازه سگ دست خودرو متفاوت است است. همچنین زاویههایی که بازوهای سگ دست نسبت به همدیگر دارند نیز در خودروهای مختلف متفاوت است. اگر قصد خرید سگ دست برای خودروی خود را دارید باید به مدل خودروی خود توجه کنید. همچنین باید به این نکته هم توجه داشته باشید که سگ دست چرخ های جلو با سگ دست چرخ های عقب فرق دارد. سگ دست چرخهای جلو باید به چرخها زاویه هم بدهد، ولی سگ دست چرخهای عقب نیاز به زاویه دادن به چرخ آن ندارد.
سگ دست چرخ جلو
همانطور که در بالا اشاره کردیم سگ دست چرخ جلو وظیفه زاویه دادن به چرخهای جلو را برعهده دارند. در واقع سگ دستهای چرخ جلو یک واسطه ای هستند برای اینکه قدرت گیربکس را به چرخ های خودرو منتقل کند. قطعاتی مانند پلوس خودرو و بلبرینگ چرخ و دیسک ترمز به سگ دست چرخ جلو متصل میشوند. پلوس خودرو در وسط قطعه سگ دست قرار میگیرد و یک پوششی از نوع لاستیکی بر روی محل اتصال سگ دست و پلوس قرار میگیرد تا گرد و خاک روی این محل اتصال ننشیند. همچنین بلبرینگ هم به سگ دست متصل میگردد.
خود بلبرینگ یک قسمت ثابت دارد و یک قسمت در حال حرکت؛ نحوه اتصال بلبرینگ چرخ بر روی سگ دست به نحوی است که بلبرینگ بتواند حرکت کند. قسمت ثابت بلبرینگ چرخ کاملاً به سگ دست می چسبد اما قسمت متحرک بلبرینگ به کمک ساچمه به سگ دست وصل میشود که بتواند به راحتی بچرخد دیسک ترمز نیز به سگ دست متصل میگردد. اگر بخواهیم ترتیبی برای اتصال دیسک ترمز و بلبرینگ چرخ به سگ دست ذکر کنیم باید بگوییم که اول کاور دیسک ترمز به سگ دست وصل می شود بعد از آن بلبرینگ چرخ و بعد از آن دیسک ترمز سوار بر سگ دست خودرو می شود.
سگ دست چرخ عقب
سگ دست عقب بسیار ساده تر از سگ دست جلو چرا که قرار نیست نقشی در زاویه دادن به چرخهای خودرو ایفا کند، بنابراین، در سگ دست چرخ های عقب قطعه بلبرینگ ساده تری وجود دارد. قطعه پلوس نیز از وسط آن عبور میکند.
علائم خرابی سگ دست
سگ دست یک قطعه بسیار سادهای است و در حالت عادی هیچ موقع خراب نمی شود تنها در یک صورت است است که سگ دست خودرو آسیب میبیند آن هم تصادف خودرو است. خیلی از مواقع یک خودرو بعد از تصادف با مشکل زاویه پیدا کردن چرخها مواجه میشود.
در این حالت خودرو به جای مسیر مستقیم به چپ یا راست زاویه پیدا میکند؛ اولاً حرکت خودرو به چپ و راست بسیار خطرناک است و میتواند موجب تصادف شود و ثانیا این نوع حرکت خودرو به طبق ها آسیب وارد میکند و مالک خودرو هر از چند گاهی باید هزینه زیادی را بابت تعمیر جلوبندی خودرو پرداخت نماید. این مشکل از آسیب دیدن سگ دست پدید میآید. از آنجایی که سگ دست یک قطعه ارزان قیمت است، بهتر است تعویض گردد تا به قطعات گرانتر دیگر که در جلوبندی خودرو هستند آسیب وارد نکند.
ژامبون ماشین چیست؟
میل ژامبون یا همان اکسل خودرو یکی از قسمتهای اساسی در خودرو میباشد در این بخش می خواهیم در مورد میل ژامبون و انواع آن و همچنین علائم خراب شدن آن صحبت کنیم.
از میل ژامبون و اکسل ماشین برای چرخ های خودرو استفاده میگردد. در میل ژامبون یا اکسل خودرو یکسری مکانیزمها به کار گرفته شده اند که باعث شده اند این سیستم پیچیده شود. مکانیزمهایی مانند مکانیزم فرمان، مکانیزم کاهش دور، مکانیزم کم شدن تاثیرات جادهای بر ماشین و مکانیزم انتقال قدرت مواردی هستند که در آن وجود دارند. در کل میل ژامبون یا اکسل خودرو یک قطعه ثابت است است و توسط یاتاقان در سطح داخلی سوراخ چرخ به صورت ثابت نگه داشته می شود تا اینکه چرخ خودرو بتواند بچرخد و خودرو حرکت نماید. هر خودرو حداقل دو عدد اکسل یا همان میل ژامبون در خود دارد.
انواع ژامبون خودرو
ژامبون ثابت
در این نوع از اکسل ژامبونهای دو طرف به یک بدنه ثابتی متصل میگردد و هر یک از چرخها که حرکت میکند باعث به حرکت درآوردن آن یکی چرخ هم میشود این نوع از ژامبونها مقاومت بالایی دارند و بسیار ساده هستند.
از این نوع اکسل در ساخت خودروهای تجاری بیشتر استفاده میشود. همچنین، اکسلهای ثابت خودشان به چهار دسته متفاوت تقسیم میگردند:
- چرخ های جلو فرمان پذیر
- اکسل چرخ های عقب محرک
- ژامبون چرخهای جلوی محرک
- ژامبون مرده
ژامبونهای تعلیق مستقل
در این نوع اکسلها حرکت یک چرخ ربطی به حرکت چرخ سمت دیگر خودرو ندارد و در واقع همانطور که از اسم این نوع ژامبون مشخص است چرخهای دو طرف اکسل نسبت به هم مستقل هستند.
علائم خرابی ژامبون خودرو
معمولا خود اکسل خودرو خراب نمی شود بلکه قطعاتی مانند پلوس و سیبک که به نوعی با اکسل خودرو در ارتباط هستند بیشتر خراب میشوند اما به هر حال امکان خراب شدن اکسل خودرو یا همان ژامبون خودرو هم مخصوصا پس از از برخورد زیر ماشین با جدول یا تصادف و غیره وجود دارد.
رایج ترین علائمی که خرابی ژامبون خودرو را نشان میدهند موارد زیر هستند:
- ایجاد لرزش در فرمان
- نشتی داشتن گیربکس
- ریختن واسکازین از زیر ماشین پارک شده
- صدا دادن فرمان در حین چرخش به چپ و راست
البته با مشاهده هر یک از سه مورد بالا معمولاً خود اکسل مشکل ندارد بلکه قطعات متصل به آن مشکل خواهند داشت وگرنه اگر اکسل شکسته باشد خودرو اصلا حرکت نمی کند و یا اینکه به سختی حرکت خواهد کرد.